ارائه سیاست‌های کاربردی در قبال مسائل محتوایی- محیطی خبرگزاری‌های ایران

نوع مقاله : علمی ـ پژوهشی

نویسنده

عضو هیات علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی

چکیده

فضای اطلاع‌رسانی در ایران، پس از سپری کردن دوره‌ای طولانی و انحصاری تا اواخر دهه هفتاد، در 10 سال گذشته با دو موج بزرگ خبرگزاری‌سازی روبه رو شده است؛ موج اول تا سال ۱۳۸۴ با تولد 1۵ خبرگزاری و موج دوم تا سال ۱۳۹۱ با ظهور 12 خبرگزاری دیگر. از آنجا که ظهور خبرگزاری‌های نوپدید، نظام اطلاع‌رسانی کشور را دست‌خوش تغییراتی کرده است، می‌توان از حیث تأثیر و تأثر دوسویه و واکنشی که محیط بیرونی نسبت به این خبرگزاری‌ها داشته و یا خبرگزاری‌ها در قبال محیط داشته‌‌‌‌‌‌اند، مسائل آن‌ها را بررسی کرد. بدین ترتیب هدف اصلی در تحقیق حاضر مسئله‌شناسی ابعاد محتوایی (محیطی) خبرگزاری‌های ایران (با تاکید بر خبرگزاری‌‌سازی‌های انجام گرفته در دهه اخیر) و ارائه سیاست‌های کاربردی در راستای حل مشکلات این حوزه است. از این‌رو، ضمن نگاهی کوتاه به ابعاد محتوایی مسائل خبرگزاری‌ها یعنی اندازه، فناوری، اهداف و استراتژی‌ها، محیط و فرهنگ سازمانی، تلاش‌شده تا با تکیه بر الگوی فرآیندی سیاست‌گذاری، برای هر کدام از مسائل، راه‌حل‌هایی ارائه شود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Proposing some Applied Policiestowards the Iranian News Agencies’ Substantive and EnvironmentalProblems

نویسنده [English]

  • Farshad Mehdi-Poor
چکیده [English]

After a long period of monopoly till the late 1970s, the Iranian informing atmosphere has been exposed to two major streams of fabricating news agencies: one that emerged 15 news agencies until 2005 and the other which made 12 others till 2012. Due to the changes this fabrications have made to Iran’s informing system, we can discuss the problems raised regarding mutual interaction between the environment and the news agencies. Therefore, the main problem in this research would be to recognize the problems raised by the substantive (environmental) aspects of the Iranian news agencies (focusing on those fabricated in the last decade) and to propose some strategies towards them. After we explore the substantive aspects of the problems, such as size, technology, aims, strategies, environment, and organizational culture, we’d try to propose a solution for each based on policy-making processing model.

کلیدواژه‌ها [English]

  • News agencies
  • newly-established news agencies
  • Iran
  • cultural problem detection and policy making
  1. کتاب‌نامه

    1. اخروی‌جوقان، افسانه (1381)، میزان بهره‌مندی روزنامه‌های ایران، اطلاعات، جمهوری‌اسلامی و کیهان از منابع خبری (شش‌ماهه دوم سال 1381)، پایان‌نامه مقطع کارشناسی‌ارشد، دانشکده علوم اجتماعی و روان‌شناسی، دانشگاه آزاد تهران مرکز.
    2. ـــــــــــــــــ (1391)، ارزیابی روزنامه‌نگاران از عملکرد خبرگزاری‌ها، تهران: مرکز افکارسنجی خبرگزاری مهر، شمارگان محدود.
    3. اصنافی، امیررضا و فریده عصاره (1386)، «بررسی ارتباط میان خبرگزاری‌های ایرانی از طریق وب‌سایت‌های آن‌ها»، فصلنامه مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات، زمستان 1386، ش72، ص49-60.
    4. بهرام‌پور، عزیزالله و همکاران(1381)، مطبوعات و توسعه، تهران: مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه‌ها.
    5. امینی، محمودرضا و حامد موحدنسب (1386)، «تفکیک وظایف رسانه‌ای: نظرسنجی از اصحاب رسانه‌ها درباره مشکلات مؤسسات خبری و مطبوعات»، فصلنامه رسانه، پاییز 1386، ش71، ص235-250.
    6. پاک‌آیین، پدرام (1391)، «استفاده از عنوان «خبرگزاری» برای سایت‌های خبری ممنوع»، خبرگزاری ایسنا: 18 آبان 1391.
    7. پیکارد، رابرت، جی. (1383)، اقتصاد رسانه‌ها، ‌مفاهیم و مسائل آن، ترجمهٔ داوود حیدری، تهران: مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه‌ها، چاپ دوّم.
    8. خاشعی، وحید و علی دهقان (1391)، مدیریت راهبردی در رسانه‌ها، از نظریه تا عمل، تهران: دفتر مطالعات و برنامه‌ریزی رسانه‌ها.
    9. خشندیش، عباس (1380)، بررسی نقش خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) در اطلاع‌رسانی سیاسی، پایان‌نامه مقطع کارشناسی‌ارشد، دانشکده علوم اجتماعی و روان‌شناسی، دانشگاه آزاد تهران مرکز.
    10. خلجی، سهیلا (1380)، «ساختار و محتوای اخبار داخلی خبرگزاری جمهوری اسلامی»، فصلنامه رسانه، زمستان 1380، ش48، ص118-123.
    11. ـــــــــــــــــ (1386)، پژوهش‌نامه مطبوعات و خبرگزاری‌ها، تهران: پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات، شمارگان محدود.
    12. دفت، ریچارد، ال. (1389)، مبانی تئوری و طراحی سازمان، ترجمهٔ علی پارسائیان و سیدمحمد اعرابی، چاپ ششم، تهران: دفتر پژوهش‌های فرهنگی.
    13. رستمی، حجت‌الله (1380)، «بررسی عملکرد سازمان خبرگزاری جمهوری اسلامی (1379 - 1376)»، فصلنامه مجلس و پژوهش، تابستان 1380، ش30، ص195-219.
    14. رضوی‌زاده، سید نورالدین (1386)، «تحلیل محتوای حرفه‌ای و فنی خبرگزاری‌های غیردولتی در فضای وب»، فصلنامه رسانه، تابستان 1386، ش70، ص175-198.
    15. شنایدر، سوزان سی، و ژان‌لویی بارسو (1382)، مدیریت در پهنه فرهنگ‌ها، ترجمهٔ سید محمد اعرابی و داوود ایزدی، تهران: دفتر پژوهش‌های فرهنگی، چاپ دوم.
    16. فخار طوسی، جواد (1385)، پژوهشی فقهی در خبر و خبرگزاری، قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی.
    17. قندی، حسین (1372)، «تفاوت‌های خبرنویسی در رسانه‌های جمعی (مطبوعات، رادیو-تلویزیون و خبرگزاری»، فصلنامه  رسانه، زمستان 1372، ش16، ص59-61.
    18. الکساندر و دیگران (1390)، اقتصاد رسانه و نظریه کاربرد، ترجمهٔ عادل پیغامی، تهران: دفتر مطالعات و برنامه‌ریزی رسانه‌ها.
    19. محسنیان‌راد، مهدی (1373)، روزنامه‌نگاران و آموزش روزنامه‌نگاری، تهران: دفتر مطالعات و توسعه رسانه‌ها.
    20. ـــــــــــــــــ و همکاران (1371)، پیام‌آفرینان مطبوعات ایران، تهران: مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه‌ها.
    21. مهرطلب، علی (1382)، بررسی و نگرش روزنامه‌نگاران، نسبت به خبرگزاری‌های کشور، پایان‌نامه مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه علامه طباطبایی(ره).
    22. مهدی‌پور، فراد (۱۳۹۲)، رسانه‌ها و سیاست‌های انقلابی، تهران: نشر شهر.
    23. نعمتی، محمد و روح‌الله کهن‌هوش‌نژاد (1390)، آشنایی با اقتصاد رسانه، تهران: دفتر مطالعات و برنامه‌ریزی رسانه‌ها.
    24. الوانی، سیدمهدی (1371)، تصمیم‌گیری و تعیین خط‌مشی دولتی، چاپ دوم، تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها (سمت).

     

    1. Paterson, Chris (2006) “News Agency Dominance in International News on the Internet” International and Global Communication, No, 01/06, ISSN 1752-1793 ,May 2006.
    2. http://www ,britannica ,com/EBchecked/topic/413092/news-agency.
    3. http://en ,wikipedia ,org/wiki/News_agency.

    .