«سبک زندگی انسانی» بر اساس مبادی «فعل انسانی» از دیدگاه آیت‌الله جوادی ‏آملی

نوع مقاله : علمی ـ پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار پژوهشی دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی، تهران، ایران (نویسنده مسئول).

2 استادیار دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی، تهران، ایران.

چکیده

این مقاله با ، با هدف تمهیدبخشی از مبانی انسان‌شناختی تحقق سبک زندگی مطلوب و با روش توصیف، تحلیل و دلالت‏پژوهی، به بررسی علل و عوامل درونی صدور فعل انسانی از دیدگاه آیت‌الله جوادی‏آملی پرداخته است. وصف «انسانی» در «سبک زندگی انسانی» و «فعل انسانی» به مرتبه‏ای از مطلوبیت ناظر به وجوه برتری شأن و منزلت انسان نسبت به دیگر موجودات اشاره دارد. زیرا انسان دارای امکانات شناختی است که از حواس، خیال، وهم و عقل سازمان می‌یابد. در کنار اینها ساختاری از جذب و دفع با درجات فراوان، در وجود او است که تمایلات او را شکل می‌دهد. مجموعۀ این ساختارها در قلب انسان، نوعی سلیقه و نظام ترجیحات ایجاد کرده که به مشیت ختم می‌شود که اگر ناشی از امیال باشد، فعلی مشترک با حیوانات صادر می‌شود و اگر منبعث از عقل یا نقل قطعی باشد، فعل انسانی متمایز از حیوانات محقق می‌شود. افعال با تبدیل به الگوهای رفتاری به نسبت پایدار، زمینه‏ساز تحقق سبکی از زندگی می‏شوند که ممکن است شایستۀ صفت «انسانی»، یا مستحق وصف «حیوانی» باشد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

"Human way of life" based on the principles of "human action" from Ayatollah Javadi Amoli's point of view

نویسندگان [English]

  • MohammadAli Dolat 1
  • MohammadJavad Vailzadeh 2
1 Assistant Professor, Supreme Council of Cultural Revolution, Tehran, Iran. (Corresponding Author).
2 Assistant Professor, Supreme Council of Cultural Revolution, Tehran, Iran.
چکیده [English]

This article aims to provide anthropological foundations for achieving a desirable lifestyle by investigating the causes and internal factors of human action from the perspective of Ayatollah Javadi Amoli. Using descriptive, analytical, and implication research methods, the study examines the concept of "human" in "human lifestyle" and "human act," which refers to a level of desirability based on the superiority of human dignity over other beings. beings possess cognitive faculties organized by senses, imagination, illusion, and intellect. In addition, a structure of attraction and repulsion with varying degrees exists within the human being, which shapes their desires. The combination of these structures in the human heart creates a system of preferences that ultimately leads to providence. Human action that is motivated by desires is similar to that of animals, while human action that is caused by reason or definite transmission is different from that of animals. Verbs, by becoming relatively stable behavioral patterns, serve as the basis for realizing a lifestyle that can be deemed "human" or "animal." This study employs Ayatollah Javadi Amoli's perspective to explore the internal factors that influence human action, leading to a desirable lifestyle. The significance of this research lies in its contribution to the anthropological foundations of achieving a desirable lifestyle. The study provides insights into the internal factors that influence human action and how they can lead to a lifestyle that is worthy of the adjective "human." This research has implications for promoting a more humanistic approach to life, which can contribute to a more just and equitable society.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Basics of human action
  • lifestyle
  • Ayatollah Javadi Amoli
  • human action
  • human lifestyle
  1. * قرآن کریم.

    * نهج‎البلاغه.

    1. اباذری، یوسف؛ چاوشیان، حسن. (1381). از «طبقۀ اجتماعی» تا «سبک زندگی» رویکردهای نوین در تحلیل جامعه‏شناختی هویت اجتماعی. دوفصلنامۀ نامۀ علوم اجتماعی، ش20،
      صص 3-
    2. ابن‌سینا، حسین بن عبدالله. (1375). الاشارات و التنبیهات (چاپ اول). قم: نشر البلاغه.
    3. ابن‌سینا، حسین بن عبدالله. (1400ق). رسائل ابنسینا (چاپ اول). قم: انتشارات بیدار.
    4. اخلاقی، حلیمه؛ شرف‏الدین، حسین؛ صفورایی پاریزی، محمدمهدی و عزیزی‏کیا، غلامعلی. (1394). مبانی انسان‏شناختی سبک زندگی طیبه از دیدگاه قرآن. پژوهشنامۀ اسلامی زنان و خانواده، ش5، صص 9-
    5. پیشگر، زری؛ سمنون‏مهدوی، مرتضی و سیدهاشمی، سیدمحمداسماعیل. (1398). مبانی و اصول انسان‏شناختی اسلامی و دلالت‌های آن در سبک زندگی خانوادگی. فصلنامۀ آینۀ معرفت، ش59، صص 83-
    6. جمالی، مهدی؛ شریفی، احمدحسین. (1400). نظریۀ انتخاب اختیاری متعالیه: نظریه‏ای در علوم انسانی برگرفته از حکمت متعالیه. فصلنامۀ حکمت اسلامی، 8(24)، صص 135-
    7. جوادی‏آملی، عبدالله. (1379). تسنیم (ج1، 2، 5 و7، چاپ دوم). قم: اسراء.
    8. جوادی‏آملی، عبدالله. (1384). تفسیر انسان به انسان (چاپ اول). قم: اسراء.
    9. جوادی‏آملی، عبدالله. (1385الف). مبادی اخلاق در قرآن کریم (چاپ پنجم). قم: اسراء.
    10. جوادی‏آملی، عبدالله. (1385ب). منزلت عقل در هندسه معرفت دینی (چاپ چهارم). قم: اسراء.
    11. جوادی‏آملی، عبدالله. (1386الف). توحید در قرآن کریم (چاپ سوم). قم: اسراء.
    12. جوادی‏آملی، عبدالله. (1386ب). حیات حقیقی انسان در قرآن کریم (چاپ سوم). قم: اسراء.
    13. جوادی‏آملی، عبدالله. (1386ج). صورت و سیرت انسان در قرآن (چاپ دوم). قم: اسراء.
    14. جوادی‏آملی، عبدالله. (1386د). معرفت‏شناسی در قرآن کریم (چاپ چهارم). قم: اسراء.
    15. جوادی‏آملی، عبدالله. (1387). فطرت در قرآن (چاپ پنجم). قم: اسراء.
    16. جوادی‏آملی، عبدالله. (1388). حق و تکلیف در اسلام (چاپ سوم). قم: اسراء.
    17. حلبی، علی‌اصغر. (1374). انسان در اسلام و مکاتب غربی (چاپ دوم). تهران: انتشارات اساطیر.
    18. سبزواری، ملاهادی. (1379). شرح المنظومة (مصحح و تعلیق، ج2، حسن حسن‌زاده آملى، محقق و تقدیم: مسعود طالبى، چاپ اول). تهران: نشر ناب.
    19. سجادی، سیدجعفر. (1373). فرهنگ معارف اسلامی (ج3، چاپ سوم). تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
    20. سجادی، سیدجعفر. (1379). فرهنگ اصطلاحات فلسفی ملاصدرا (چاپ سوم). تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
    21. شریفی، احمدحسین. (1396). بررسی مدل صدرایی «گزینش عقلانی» به عنوان روشی برای «تبیین» کنش‌های انسانی. معرفت فرهنگی اجتماعی، ش33، صص 25-
    22. شکوری، مجتبی؛ حاجی‏اکبری، فاطمه و شمشیری، رحیمی. (1399). بازنگری هرم مازلو در مقایسه با مدل قرآنی نیازهای انسانی بر اساس گونه‌شناسی جزاهای اخروی. تحقیقات علوم قرآن و حدیث، 17(46)، صص 65-
    23. شیرازی، محمد بن ابراهیم. (1981م). الحکمة المتعالیة فى الأسفار العقلیة الاربعة (ج3 و 7، چاپ سوم). بیروت: دار احیاء التراث.
    24. شیرازی، محمد بن ابراهیم. (1375). مجموعه رسائل فلسفى صدر المتألهین (محقق و مصحح: حامد ناجى اصفهانى، چاپ اول). تهران: انتشارات حکمت.
    25. عاشوری، حمید؛ شریفی، احمدحسین. (1400). تحلیل روش‌های تربیت اخلاقی براساس مراحل صدور کنش اختیاری؛ از منظر ملاصدرا شیرازی. تحقیقات بنیادین علوم انسانی، ش23، صص 41-
    26. فارابی، ابونصر. (1381). فصوص الحکمه (شرح: سیداسماعیل غازانی، مقدمه و محقق: علی اوجبی، چاپ اول). تهران: انجمن آثار و مفاخر فرهنگی.
    27. قربان‏پور لفمجانی، امیر. (1399). نقد مبانی انسان‏شناختی سبک زندگی در نظریۀ روان‏شناسی فردنگر آدلر از دیدگاه اسلام. پژوهشنامه انتقادی متون و برنامه‌های علوم انسانی، ش83، صص 241-
    28. مطهرى، مرتضی. (1386). مجموعه آثار شهید مطهری (ج6و7، چاپ نهم). تهران: صدرا.
    29. مهدوی کنی، محمدسعید. (1386). مفهوم سبک زندگی و گسترۀ آن در علوم اجتماعی. تحقیقات فرهنگی ایران، ش1، صص 199-
    30. مهدوی‏کنی، محمدسعید. (1387)، دین و سبک زندگی (چاپ اول). تهران: دانشگاه امام صادق ع.
    31. نژادمحمد نامقی، عاطفه؛ اسمعیلی، معصومه؛ باقری، فریبرز؛ برجعلی، احمد و شفیع‌آبادی، عبدالله. (1393). ساختار و الگوی کیفیت زندگی اسلامی مبتنی بر دیدگاه آیت‌الله جوادی‏آملی. پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت، ش22، صص 7-
    32. وفائیان، محمدحسین؛ فرامرزقراملکی، احد. (1396). کارکردشناسی خیال در فرایند «غایت‏اندیشی» و «غایت‏گزینی» در مبادی صدور فعل. فصلنامۀ حکمت معاصر، 8(23)، صص 91-