بازخوانی مؤلفه‌های تبیینی خطبه‌های بانوی کربلا در کوفه و شام

نوع مقاله : علمی ـ پژوهشی

نویسنده

استاد گروه علوم اجتماعی دانشگاه باقرالعلوم (ع)، قم، ایران.

چکیده

تبیین و روشنگری در عرصه اندیشه و در میدان عمل از بایسته‌هایی است که غفلت از آن پیامدهای جبران‌ناپذیری خواهد داشت، خدای حکیم نیز از یک سو هرگونه تکلیفی را بر پایه آن بنا نهاده و نبود گاهی را معیار رفع قلم بر شمرده و از سویی دیگر نیز از عالمان تعهد گرفته است تا در جهت آگاهی‌بخشی تلاش کنند. انقلاب اسلامی ایران بی‌تردید یکی از پدیده‌های سیاسی-اجتماعی مهم پایان سده بیستم بود که نه فقط ظهورش، بلکه استمرار آن بسیاری از معاملات و اتفاقات ملی و بین‌المللی را تحت‌الشعاع خود قرار داده است؛ به عیان دیدیم که استمرار آن زیاده‌خواهان را عصبانی کرده و همواره در تلاش بوده تا آن را از میدان خارج کنند؛ بنابراین رهبر فرزانه به عنوان سکاندار انقلاب بارها تبیین آن را مورد تأکید قرار داده و به صراحت اندیشمندان و آگاهان را تکلیف کرده تا با توانمندی خود نسل نو را از واقعیت‌های انقلاب آگاه کرده و با جهاد تبیین خود، از نعمت بزرگ انقلاب اسلامی صیانت کنند. بدون شک، قیام عاشورا یکی از پدیده‌های عظیم بشری است که اگر نبود زینب کبری’، کربلا در کربلا می‌ماند و تشنگان حقیقت و معرفت حسینی از آن چشمه نورانی حریت و راه بندگی حقیقی، محروم مانده و در راه ناهموار، اسیر رسیدن به سعادت می‌گشتند؛ نوشتار پیش رو، با استفاده از اسناد و داده‌های کتابخانه‌ای و البته بهره‌گیری از روش تحلیل محتوا در صدد است خطبه‌های بانوی نهضت کربلا در کوفه و شام را بازخوانی کرده و مؤلفه‌های تبیینی بسیار مفیدی را شناسایی نموده است که برخی از آنها عبارتند از: اجتناب‌ناپذیری تبیین؛ تحلیل وضع موجود؛ هشدار نسبت به آینده؛ دادخواهی و محاکمه دشمن؛ تبیین ناکامی دشمن و...؛ بدون تردید مؤلفه‌های بازخوانی‌شده از خطبه‌های بانوی کربلا می‌تواند چراغ راه مناسبی برای جهادگران جبهه تبیین باشد، تا در پرتو آن بتوانند در مسیر جهاد تبیین گام‌های موثری بردارند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Recitation of the explanatory components of the sermons of the lady of Karbala Hazrat Zainab (PBUH), in Kufa and Sham

نویسنده [English]

  • Shamsollah mraiji
.Professor, Faculty of Social Sciences, Baqir al-Olum University, Qom, Iran. mariji@bou.ac.ir
چکیده [English]

Explanation and clarification are essential requirements in both the field of thought and the field of action, and neglecting them can lead to irreparable consequences. God has established obligations based on this principle and considers its absence as a criterion for removing the pen. Scholars are also committed to spreading awareness. Iran's Islamic Revolution was undoubtedly one of the significant socio-political phenomena that occurred at the end of the 20th century. Its emergence and continuation have overshadowed many national and international transactions and events. The extremist groups have always tried to remove it from the field, and its continuation has angered them. Therefore, the wise leader, as the helmsman of the revolution, emphasized the importance of explaining it and clearly tasked the thinkers and knowledgeable individuals with making the new generation aware of the realities of the revolution and protecting it with their jihad of explanation. Undoubtedly, the Ashura uprising is one of the great human phenomena that would not have been possible without Zainab Kobra. If it were not for her, Karbala would have remained just a place, and those who were thirsty for the truth and knowledge of Hosseini would have been deprived of that bright source of freedom and the path of true service. They would have wandered on an uneven road, captive to happiness. This article aims to reread the sermons of the Lady of Karbala movement in Kufa and Sham using library documents and data and, of course, the content analysis method. It has identified several useful explanatory components, including the inevitability of explanation, analysis of the current situation, warning about the future, litigation and trial of the enemy, and explaining the failure of the enemy. The re-read components of the sermons of the Lady of Karbala can serve as a suitable light for the jihadists of the Explanation Front. They can take effective steps on the path of Explanation Jihad by following this light..

کلیدواژه‌ها [English]

  • Hazrat Zainab (PBUH)
  • explanation
  • methodology
  • sermons
  • Islamic revolution
  1. أبی منصور أحمد بن علی بن أبی طالب الطبرسی. (1386ق). احتجاج طبرسى (ج2). نجف اشرف: طبع فی مطابع النعمان النجف الأشرف حسن الشیخ إبراهیم الکتبی.
  2. خامنه‌ای، سیدعلی. (05/07/1400). در بیانات در پایان مراسم عزاداری اربعین حسینی. برگرفته از: پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌الله خامنه‌ای: https://b2n.ir/x45259.
  3. خامنه‌ای، سیدعلی. (21/09/1400). بیانات در دیدار پرستاران و خانواده شهدای سلامت. برگرفته از: پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌الله خامنه‌ای: https://b2n.ir/m47405.
  4. سید بن طاوس. (1396). اللهوف علی قتلی الطفوف (مترجم: علیرضا رجالی تهرانی). تهران: نشر نبوغ.
  5. ﻃﺒﺎﻃﺒﺎیی، سیدﻣﺤﻤﺪحسین. (1374). تفسیر المیزان (ج2، مترجم: سیدمحمد خامنه‌ای). ﻗﻢ: ﺩﺍﺭﺍﻟﻌﻠﻢ.
  6. عمید، ﺣﺴﻦ. (1363). ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻓﺎﺭسی عمید. ﺗﻬﺮﺍﻥ: ﺍمیرکبیر.
  7. ﻗﺮشی، علی‌اکبر. (1361). ﻗﺎﻣﻮﺱ ﻗﺮﺁﻥ. ﺗﻬﺮﺍﻥ: ﺩﺍﺭالکتب الاسلامیة.
  8. مجلسی، محمدباقر. (1413ق). بحار الانوار . بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
  9. نجفى، محمدحسن. (1432ق). جواهر الکلام فی شرح شرائع الإسلام. قم: مؤسسة النشر الاسلامی التابعة لجماعة المدرسین.
  10. نقدی، جعفر. (1394). زینب کبری. تهران: نشر هادی.
  11. ﻭﺟﺪﺍنی، ﻓﺎﻃﻤﻪ؛ ایمانی، محسن؛ اکبریان، رضا و صادق زاده، علیرضا. (1392). تحلیلی مفهومی ﺍﺯ ﺭﻭﺵ تبیین ﻭ کاربرد ﺁﻥ ﺩﺭ تربیت ﺍﺧﻼقی ﺑﺎ ﺗﺄکید ﺑﺮ تفسیر ﺍلمیزان. ﺩﻭﻓﺼﻠﻨﺎمه علمی-پژوهشی تربیت سلامت، 8(17)، صص 171-
  12. الهی، حسن. (1375). زینب کبری(س) عقیلۀ بنی‌هاشم. تهران: موسسه فرهنگی آفرینه.