بررسی پایبندی دینی و گرایش به رفتارهای پرخطر (مورد مطالعه: نوجوانان و جوانان شهر کاشان)

نوع مقاله : علمی ـ پژوهشی

نویسندگان

1 دانش‌آموخته جامعه‌شناسی دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

2 استاد گروه علوم اجتماعی دانشگاه کاشان، کاشان، ایران.

3 دانشجوی دکتری جامعه‌شناسی فرهنگی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه علوم تحقیقات تهران، ایران.

چکیده

گرایش به دین‌داری، عاملیت و پایبندی دینی، سدی محکم در برابر انواع آسیب‌های اجتماعی و ناملایمات زندگی است. این پژوهش با هدف بررسی پایبندی دینی و گرایش به رفتارهای پرخطر در بین شهروندان کاشانی انجام شده است. روش تحقیق به‌کاررفته در پژوهش حاضر پیمایشی بوده و نمونۀ آماری پژوهش، تعداد 552 نفر بر اساس فرمول کوکران و با درنظرگرفتن دیدگاه استاد راهنما، به روش نمونه‌گیری احتمالی متناسب با حجم به‌عنوان نمونۀ نهایی انتخاب شدند. پایایی پرسش‌نامه بر اساس ضریب آلفای کرونباخ و اعتبار آن بر اساس نظرات افراد متخصص دانشگاهی صورت گرفته است. برای تحلیل استنباطی و سنجش ارتباط بین متغیرهای مستقل و وابسته، از آزمون های آماری همبستگی پیرسون و آزمون‌های T مقایسۀ زوجی با استفاده از نرم افزارهایSPSS 25 استفاده شده است. نتایج آزمون همبستگی پیرسون حاکی از این است که همبستگی بین متغیرهای دین‌داری با ابعاد سه‌گانۀ آن (اعتقادی، مناسکی و پیامدی) و متغیر وابستۀ پژوهش یعنی رفتارهای پرخطر، علاوه بر وجود رابطۀ معنادار، منفی و معکوس بوده است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

An Examination of Religious Adherence and Tendency to Risky Behaviours (A Case Study of Adolescents and Youth in Kashan)

نویسندگان [English]

  • mohamad solimannejad 1
  • Mohsen niazi 2
  • tahereh solimannejad 3
1 Sociology graduate of Shahid Beheshti University, Tehran, Iran
2 Professor, Department of Social Sciences, Kashan University, Kashan, Iran.
3 PhD student of Cultural Sociology, Faculty of Humanities, University of Research Sciences, Tehran, Iran.
چکیده [English]

The tendency towards religiosity, effectiveness, and religious adherence is a strong barrier against all kinds of social harms and difficulties of life. This study aims to examine religious adherence and tendency to Risky Behaviours among citizens of Kashan. The research method used in the present study is a survey and the statistical sample of the research, 552 people based on Cochran's formula and considering the views of the supervisor, were selected as the final sample by possible sampling method appropriate to the volume. The reliability of the questionnaire was based on Cronbach's alpha coefficient and its validity was based on the opinions of academic experts. Pearson correlation test and paired t-test using SPSS 25 software were used to make inferential analysis and measure the relationship between independent and dependent variables. The findings of Pearson correlation test indicate that the correlation between the variables of religiosity with its three aspects (belief, ritual and consequential) and the dependent variable of research, i.e. Risky Behaviours have been negative and inverse, in addition to having a significant relationship.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Risky Behaviours
  • religiosity
  • belief aspect
  • ritual aspect
  • consequential aspect
  • social disorganization

مراجع


1. آقا‌محمدی، جواد؛ اسدی، عزیز؛ قاسمی، علی. (1389). بررسی نقش والدین در هدایت فرزندان به نماز جماعت و مسجد. ماهنامۀ مهندسی فرهنگی، 3(39 و40)، صص 78-87.
2. افشانی سیدعلیرضا؛ عسکری ندوشن، عباس؛ حیدری، محمد و نوریان نجف‌آبادی محمد. (1391). رابطه دینداری با سرمایه اجتماعی در شهر نجف‌آباد. فصلنامه رفاه اجتماعی، (44)، صص 259-284.
3. افشانی، سیدعلیرضا؛ امامی، شرمین و میرمنگره، اکرم. (1393). دینداری و رفتارهای پرخطر. فصلنامه توسعه اجتماعی، 9(2)، صص 131-158.
4. پارسونز، تالکوت. (1379) . ساخت‌هاى منطقى جامعه‌شناسى دینى ماکس وبر در عقلانیت و آزادى (مترجم یداللّه موقنى و احمد تدین). تهران: هرمس.
5. پوریانی، محمدحسین؛ مرادی، زهرا. (1394). نقش دین‌داری در کاهش آسیب‌های اجتماعی در استان ایلام. فصلنامۀ علمی دانش انتظامی، 4(15)، صص 27-52.
6. جعفری، قاسم. (1389). مطالعۀ جامعه‌شناختی سهم عوامل ساختاری و یادگیری اجتماعی در بزهکاری نوجوانان در شهر تبریز (مطالعۀ موردی مناطق حاشیه‌نشین). (استاد راهنما: ) پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد پژوهش علوم اجتماعی، دانشگاه تبریز، دانشکدۀ علوم انسانی و اجتماعی.
7. حبیبی، بیتا؛ ابراهیم‌پور، داود. (1394). رابطۀ سرمایه اجتماعی و دین‌داری با احساس ارتباط و پیوستگی با طبیعت نزد دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز. فصلنامۀ مطالعات جامعه‌شناسی، (26)، صص 85-98.‎
8. دارایی‌زاده، علی. (1393). بررسی جامعه‌شناختی اثرات عوامل ساختاری و سرمایه‌ای بر سبک زندگی ناسالم در بین جوانان شهر دلفان. (استاد راهنما: ریاحی، محمداسماعیل). پایان‌نامه کارشناسی ارشد جامعه‌شناسی، دانشگاه مازندران، دانشکدۀ علوم انسانی و اجتماعی، گروه علوم اجتماعی.
9. دستیاری، اکرم؛ بنافی، مسعود. (1398). بررسی وضعیت دین‌داری دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی و رابطۀ آن با تاب‌آوری در پلدختر. فصلنامۀ اسلام و مطالعات اجتماعی، 6(4)، صص 145-169.
10. ربانی، علی؛ گنجی، محمد. (1387). تحلیلی بر رابطۀ دین‌داری و سرمایۀ اجتماعی در بین دانشجویان دانشگاه اصفهان. فصلنامۀ علوم اجتماعی، (41)، صص 35-65.‎
11. رفیع‌پور، فرامرز. (1380). توسعه و تضاد (چاپ دوم). تهران: شرکت سهامی انتشار.
12. زاده‌محمدی، علی؛ احمدآبادی، زهره. (1388). هم‌وقوعی رفتارهای پرخطر در بین نوجوانان دبیرستان‌های شهر تهران. فصلنامۀ خانواده پژوهی، 4(13)، صص 87-100.
13. سراج‌زاده، سید حسین. (1384). چالش‌های دین و مدرنیته (مباحثی جامعه‌شناختی در دینداری و سکولارشدن). تهران: طرح نو.
14. سلیمان‌نژاد، محمد. (1396). سه‌گانۀ تربیت دینی. مجلۀ رشد علوم اجتماعی، سال بیستم، شمارۀ2، صص 36-41.
15. شارون، جوئل. (1388). ده پرسش از دیدگاه جامعه‌شناسی (مترجم: منوچهر صهوری). تهران: نشر نی.
16. شاطریان، محسن؛ گنجی‌پور، محمود. (1389). تأثیر مهاجرت افغان‌ها بر شرایط 
اقتصادی و اجتماعی شهر کاشان. مجلۀ پژوهش و برنامه‌ریزی شهری، 1(3)، صص 83-102.
17. شجاعی‌زند، علیرضا. (1384). مدلی برای سنجش دین‌داری در ایران. مجلۀ جامعه‌شناسی ایران، 6(1)، صص 34-66.
18.  عباسی، ولی‌اله. (1382). بررسى اندیشه‌هاى بزرگان جامعه‌شناسى دین. مجلۀ معرفت، (72)، صص 48-62.
19. قاسمی، وحید؛ امیری اسفرجانی، زهرا. (1390). تبیین جامعه‌شناختی تأثیر دین‌داری بر سرمایۀ اجتماعی درون‌گروهی (مطالعۀ موردی شهر اصفهان). فصلنامۀ جامعه‌شناسی کاربردی، شمارۀ42، صص 21-46.‎
20. کرم‌اللهی، نعمت‌الله. (1392). بررسی وضعیت دین‌داری جوانان شهر قم. فصلنامۀ اسلام و مطالعات اجتماعی، 1(2)، صص 162-176. 
21. کوزر، لوئیس. (1387). زندگی و اندیشۀ بزرگان جامعه‌شناختی (مترجم: محسن ثلاثی). تهران: انتشارات علمی فرهنگی. 
22. گنجی، محمد؛ هلالی ستوده، مینا. (1390). رابطۀ گونه‌های دین‌داری و سرمایۀ اجتماعی (رویکردی نظری و تجربی در بین مردم شهرستان کاشان). فصلنامۀ جامعه‌شناسی کاربردی، (42)، صص 95-120.‎
23. محمودی، فاطمه. (1395). بررسی نقش عوامل اجتماعی در گرایش به رفتارهای پرخطر در میان دانشجویان دانشگاه علامه طباطبایی. (استاد راهنما: الهیاری، طلعت)، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی.
24. مسعودنیا حسین؛ نجفی، داود؛ خداوردی، علی و سلیمی، یزدان. (1392). بررسی رابطۀ دین‌داری و سرمایۀ اجتماعی در میان دانشجویان دانشگاه اصفهان. فصلنامۀ فرهنگ در دانشگاه اسلامی، 3(8)، صص 437-454.‎
25. مطهری، مرتضی. (1362). امدادهای غیبی در زندگی. انتشارات صدرا. 
26. Abar, B., Carter, K.L., & Winsler, A. (2009). The effects of maternal parenting style and religious commitment on self-regulation, academic achievement, and risk behavior among African-American parochial college students. Journal of Adolescence, 32, pp. 259-273.
27. Abu-Raiya, H., & Pargament, K. I. (2011). Empirically-based psychology of Islam: Summary and critique of the literature. Mental Health, Religion & Culture, 14(2), pp. 93- 112. 
28. Agbaria, Q., Mahamid, F., & Ziya Berte, D. (2017). Social support, self-control, religiousness and engagement in high risk-behaviors among adolescents. The International Journal of Indian Psychology, 4(4), pp. 13-33.‏
29. Al-Issa I. (2000). Does the Muslim religion make a difference in psychopathology. Al- junun Mental illness in the Islamic world, 23, pp. 315-353.
30. Benson, A. A. & Nonomura, A. M. (1992) The Path of Carbon in Photosynthesis: Methanol inhibition of glycolic acid accumulation, in Murata, N. (ed.), Research in Photosynthesis 1, Proceedings of the IX International Congress on Photosynthesis, Kluver, Nagoya, Japan, P. 522.
31. Bonino, S., Cattelino, E., Ciairano, S. (2005). Adolescents and Risk: Behavior, Functions and Protective Factors. New York: Springer Publications. 
32. Bowen, R., Baetz, M., & D'Arcy, C. (2006). Self-rated importance of religion predicts oneyear outcome of patients with panic disorder. Depression and Anxiety, 23(5), pp. 266- 273.
33. Brazill-Murray, C. M. (2018). Adolescent perceptions of addiction: a mixed-methods exploration of Instagram hashtags and adolescent interviews.
34. Chamratrithirong, A, Miller, B, Byrnes, H, et al. (2010). Spirituality within the family and the prevention of health risk behavior among adolescents in Bangkok, Thailand. Social Science & Medicine,71(10), pp.1855–1863.
35. Crosby, R, A., Santlle, J, S., DiClemente, R, J. (2009). Adolescent Health: Understanding and Preventing Risk Behaviors, San Francisco: Jossey-Bass.
36. Freud, S. (1927). The future of an illusion. Standard Edition, 21:1-56. London: Hogarth Press. 
37. Hood, R. W Jr., Hill, P. C. & Spilka B. (2009). The psychology of religion: An empirical approach (5th ed.). New York: Guilford Press.
38. Jung, C. G. (1938). Psychology and religion. New Haven, CT: Yale University Press.
39. Koenig, H.G., McCullough, M., & Larson, D. B. (2001). Handbook of religion and health: A century of research reviewed. Oxford University Press, New York.
40. Krause, N., & Tran, T. V. (1989). Stress and religious involvement among older blacks. Journal of Gerontology: Social Sciences, 44, S4-S13.
41. Laird, R. D., Marks, L. D., & Marrero, M. D. (2011). Religiosity, self-control, and antisocial behavior: Religiosity as a promotive and protective factor. Journal of Applied Developmental Psychology, 32, pp. 78-85.
42. Mahwah, NJ: Erlbaum. McConnell, A. R., Renaud, J. M., Dean, K. K., Green, S. P., Lamoreaux, M. J., Hall, C. E., & Rydell, R. J. (2005). Whose self is it anyway? Self-aspect control moderates the relation between self-complexity and well-being. Journal of Experimental Social Psychology, 41, pp. 1-18.
43. McCullough, M. E., Hoyt, W. T., Larson, D. B., Koenig, H. G., & Thoresen, C. (2000). Religious involvement and mortality: A meta-analytic review. Health Psychology, 19, pp. 211-222. 
44. McNamara, P., Burns, J. P., Johnson, P. & McCorkle, B.H. (2010). Personal religious practice, risky behavior, and implementation intentions among adolescents. Psychology of Religion & Spirituality, 2(1), pp. 30-34.
45. Miller, W. R., & Thoresen, C. E. (2003). Spirituality, religion, and health. American Psychologist, 58, pp. 24-35.
46. Nonnemaker, J.M., McNeely, C.A., & Blum, R.W. (2003). Public and private domains of religiosity and adolescent health risk behaviors: evidence from the National Longitudinal Study of Adolescent Health. Social Science and Medicine, 57(11), pp. 2049–2054.
47. Perry. Tonya R. (2007) Religiosity and Risk. the influence of Adolescent Faith on Behavior " PHD. Dissertation. La Sierra University.
48.  Pargament, K. I., & Abu-Raiya, H. (2007). A decade of research on the psychology of religion and coping: Things we assumed and lessons we learned. Psyke and Logos, 28, 742-66.
49. Perry. Tonya R (2007) Religiosity and Risk . the influence of Adolescent Faith on Behavior " PHD. Dissertation . La Sierra University.
50. Richter, M. (2010). Risk Behavior in Adolescence Patterns, Determinants and Consequences, Springer Science & Business Media.
51. Smith, T. B., McCullough, M. E., & Poll, J. (2003). Religiousness and depression: Evidence for a main effect and the moderating influence of stressful life events. Psychological Bulletin, 129, pp. 614-636. 
52. Soenke, M., Landau, M. J., & Greenberg, J. (2013). Sacred armor: Religion's role as a buffer against the anxieties of life and the fear of death. In K. I. Pargament (Ed.), APA handbook of psychology, religion, and spirituality: Vol. 1. Context, theory, and research. pp. 105-122.
53. Tu, X, C., Lou, E., Gao, N., Li, L., S. Zabin. (2012). The Relationship between Sexual Behavior and Nonsexual Risk Behaviors among Unmarried Youth in Three Asian Cities.” Journal of Adolescent Health,4( 50), pp. 75-82.

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 27 تیر 1400
  • تاریخ بازنگری: 10 مهر 1400
  • تاریخ پذیرش: 02 تیر 1401

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار