پیامدهای جنگ شناختی بر دانش‌آموزان و راهبردهای مقابله با آن (با تأکید بر بیانیه گام دوم انقلاب)

نوع مقاله : علمی ـ پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار، گروه آموزشی معارف اسلامی، دانشگاه فرهنگیان، تهران، ایران

2 استادیار، گروه الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه فرهنگیان، اردبیل، ایران

چکیده

کودکان و دانش‌آموزان هر جامعه‌ای، پایه و اساس آن جامعه بوده و به همین خاطر، تربیت این آینده‌سازان از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. یکی از راه‌هایی که دشمنان برای تسلط برآحاد جامعه به‌ویژه دانش‌آموزان در پیش‌گرفته‌اند ایجاد جنگ‌های شناختی می‌باشد. آن‌ها سعی می‌کنند با به دست آوردن قلوب و اذهان آن‌ها، مانع تصمیم‌گیری‌های درست آن‌ها شوند. هدف از پژوهش حاضر، پیامدهای این مسئله و راهبردهای مقابله با آن می‌باشد. روش تحقیق در این پژوهش به‌صورت توصیفی و تحلیلی بوده است. نحوه انجام پژوهش کیفی بوده و یافته‌های تحقیق حاکی از این است که جنگ شناختی با تغییر در نوع تفکر، هراس‌آفرینی و ایجاد یاس و ناامیدی در اذهان دانش‌آموزان باعث تغییر در هویت شدن آنان شده و با مشغول‌‌کردن در فضای مجازی، افت شدید تحصیلی را سبب می‌شوند. در این راستا، مقام معظم رهبری با تدوین بیانیه گام دوم انقلاب راهبردهایی را برای مقابله با پیامدهای جنگ شناختی بیان فرموده‌اند. افزایش بینش و بصیرت در دانش‌آموزان، تقویت سواد رسانه‌ای آنان، تعمیق معنویت و بارورسازی ایمان و نیز ترویج سبک زندگی اسلامی و اقناع‌سازی آن‌ها از مهم‌ترین راهکارهای اشاره‌شده در این بیانیه می‌باشد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

The Consequences of Cognitive Warfare on School Students and Strategies for Counteraction (with Emphasis on the Second Phase of the Islamic Revolution Statement)

نویسندگان [English]

  • Alireza Heydary Sedeh 1
  • Mehdi Omani 2
1 Assistant Professor, Department of Islamic Teachings, Farhangian University, Tehran, Iran
2 Assistant Professor, Department of Theology and Islamic Studies, Farhangian University, Ardabil, Iran.‎
چکیده [English]

Children and school students are the foundation of every society, and therefore their education is of paramount importance. One of the tactics employed by adversaries to dominate societies—especially students—is the initiation of cognitive wars. They attempt to capture the hearts and minds of students to prevent them from making sound decisions. This study aims to examine the consequences of cognitive warfare and the strategies for dealing with it. The research method is descriptive-analytical and conducted using a qualitative approach. The findings indicate that cognitive warfare leads to identity transformation among students by altering their thinking patterns, inducing fear, and spreading hopelessness. Furthermore, over-engagement in virtual spaces contributes to a significant decline in academic performance. In response, the Supreme Leader of the Islamic Republic of Iran has provided strategies for counteraction in the “Second Phase of the Islamic Revolution” statement. Key solutions include enhancing students’ insight and discernment, strengthening their media literacy, deepening spirituality, enriching their faith, and promoting an Islamic lifestyle through persuasive methods.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Insight Enhancement
  • Second Phase of the Islamic Revolution Statement
  • Cognitive Warfare
  • Fear Induction
ارسالی، مهراب؛ عمانی، مهدی؛ بوداقی، زهرا؛ ممیش زاده، محمد؛ علی نسب، محمد. (1402). «هرزه‌نگاری و احکام فراروی آن». چهارمین کنفرانس ملی پدافند سایبری. دانشگاه آزاد اسلامی واحد مراغه.
اکبری، عسگر. (1399). «مؤلفه‌های هویت ایرانی اسلامی در منظومه فکری». فصلنامه مطالعات ملی، 21(3) ص 45.
بدری، امیرحسین. (1402). «بررسی عوامل مؤثر بر افت تحصیلی دانش‌آموزان». دومین کنفرانس بین‌المللی و سومین همایش ملی یافته‌های نوین در مدیریت، روانشناسی و حسابداری. تهران.
بیگی، جمال؛ احدی، فاطمه؛ احسان پور، سید رضا؛ عمانی، مهدی. (1402). «جلوه‌های نقض سلامت اجتماعی با جنگ شناختی و جرم انگاری آن در حقوق ایران». فصلنامه روان‌شناسی سلامت و رفتار اجتماعی، 3(3).
ترابی، قاسم. (1400). «نگاه دیگران، مقابله با جنگ شناختی، آگاهی و تاب‌آوری». ماهنامه دیده‌بان امنیت ملی، 6(14).
جعفری، سید سجاد؛ مهجوری، مهدی. (1402). «راهکارهای ترویج و تعمیق معنویت در میان جوانان با تکیه بر بیانیه گام دوم انقلاب». فصلنامه صیانت فرهنگی و سرمایه اجتماعی، 3(1).
جمشیدی حسن‌آبادی، جواد. (1400). «بررسی ابعاد فقهی جهاد تبیین در برابر جنگ شناختی». فصلنامه قرآنی کوثر. (68).
جوانی، محمد. (1402). علوم شناختی در جنگ شناختی (چاپ بیست ‌ویک). تهران: انتشارات میثاق.
حجازی، اسد. (1402). «کاوشی پدیدارشناسانه بر تعیین مهارت‌های اساسی سواد رسانه‌ای در کتاب تفکر و سواد رسانه‌ای پایه دهم». فصلنامه تعلیم و تربیت، 39(2).
حسن‌پور، حسین و حسینی، کیارش. (1399). «اندازه‌گیری تأثیر جنگ شناختی بر بازار ارز با استفاده از شاخص رفتار توده‌ای». فصلنامه اقتصاد دفاع، 5(17).
حیدرنژاد، علیرضا؛ مقیمی، مهدی. (1401). «طراحی الگوی سبک زندگی اسلامی ایرانی در راستای بیانیه گام دوم انقلاب با تأکید بر قدرت نرم». فصلنامه مطالعات قدرت نرم، 12)28(.
خلیفه، مصطفی؛ حیدری نقد علی، سمیه؛ برومندی، لیلا؛ کرمی شیرازی، زهره. (1397). «به‌کارگیری شیوه اقناع‌سازی در مسائل آموزشی و تربیتی در نظام آموزشی». پنجمین همایش ملی پژوهش‌های نوین در حوزه علوم تربیتی و روانشناسی ایران (با رویکرد فرهنگ مشارکتی). تهران.
دارابی، علی. (1399). درآمدی بر جامعه‌شناسی ارتباطات. فرهنگ و رسانه. تهران: انتشارات جهاد دانشگاهی.
دانش‌نهاد، محمد؛ وکیلی، محمدحسن. (1401). «تبیین نگرش، راهبردها و راهکارهای رسانه در جهت تحقق تمدن اسلامی در پرتو گام دوم انقلاب اسلامی». فصلنامه مطالعاتی و تحقیقاتی وسایل ارتباط‌جمعی، 3(33).
ذاکری، مختار؛ شیروانی شیری، علی. (1401). «تحلیل محتوای بیانیه گام دوم انقلاب بر مبنای مؤلفه‌های هویت‌آفرینی اسلامی ایرانی». فصلنامه مطالعات ملی، 23(1)
راجی، سید محمدحسین؛ خاتمی، سید محمدرضا. (1398). گام دوم؛ بیانیه راهبردی مقام معظم رهبری در خصوص گام دوم انقلاب اسلامی (چاپ اول). مشهد: معاونت تبلیغات اسلامی آستان قدس رضوی.
رضادوست، کریم؛ شریفی فرد، سعیده، فاضلی پور، سیده منا. (1394). «بررسی عوامل مؤثر بر شکل‌گیری هویت اجتماعی فرهنگی دختران». کنفرانس بین‌المللی علوم انسانی، روانشناسی و علوم اجتماعی، مرکز همایش‌های بین‌المللی صداوسیما.
رضایی نسب، زهرا؛ فتوحی، سردار. (1402). «بررسی عوامل مؤثر بر افت تحصیلی دانش‌آموزان متوسطه شهر ایلام و ارائه راهکارهایی برای پیشگیری از آن». فصلنامه پژوهش‌های یاددهی و یادگیری، 18(75).
رقوی، جواد. (1402). «بررسی جنگ شناختی و جهاد تبیین در گزارش قرآنی داستان حضرت موسی× و دلالت‌های آن در عصر حاضر». دو فصلنامه علمی آرایه‌های ادبی قرآن، 1(2).
سالار نسب، عبدالمهدی؛ رشیدپور، مجید؛ حسن‌زاده، سمیه؛ شمس‌الدینی، طیبه؛ رستمی، منیره؛ دهقانی، منیره. (1402). «بررسی بعد ایجابی تأثیر اجتماعی فرهنگ و هویت ایرانی اسلامی بر فضای مجازی». فصلنامه پژوهش‌نامه مطالعات راهبردی علوم انسانی و اسلامی، 5(59).
سهیل سرو، محمد؛ هزارجریبی، جعفر؛ عالمی، شهاب‌الدین. (1400). «واکاوی تحلیلی معنای امید در بیانات آیت‌الله خامنه‌ای با تأکید بر بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی». فصلنامه علمی پژوهش‌های انقلاب اسلامی، 10(4)
شمولی، همت‌اله؛ رشید حفظ‌آباد، موسی، یعقوبی، حسین. (1394). «بصیرت‌گرایی و بصیرت‌افزایی، راهبردی اساسی در مقابله با جنگ نرم». فصلنامه بصیرت و تربیت اسلامی، 12(35)
صادقی، زهرا؛ خداپرست، زهرا؛ کاظمی، مریم؛ صحرایی، فاطمه. (1402). «تأثیر سواد رسانه‌ای بر تعلیم و تربیت دانش‌آموزان». یازدهمین اجلاس ملی پژوهش‌های نوین در تعلیم و تربیت، روانشناسی، فقه و حقوق و علوم اجتماعی، تهران.
صفری شالی، رضا؛ طوافی، پویا. (1397). «بررسی میزان امید به آینده و عوامل مؤثر بر آن در بین شهروندان تهرانی». فصلنامه برنامه‌ریزی رفاه و توسعه اجتماعی، 9(35)
عباس زاده، روح‌الله. (1401). «مؤلفه‌های هنجاری رسانه تمدن ساز بر اساس بیانیه گام دوم انقلاب». فصلنامه اسلام و مطالعات اجتماعی، 9(4)
عراقی، عبدالله؛ بیدگلی، محمد؛ رجبی ده برزویی، اصغر. (1401). «واکاوی اهداف جنگ شناختی دشمن و راهکارهای تاب‌آوری مقابله با آن با تأکید بر آموزه‌های قرآن»، فصلنامه علمی مطالعات دفاع مقدس، 8(41)
عمانی، مهدی و بیگی، جمال و پور قهرمانی، بابک. (1401). «جرم‌انگاری فعالیت‌های
مجرمانه ناشی از فناوری هارپ در سنجه قواعد فقهیه». فصلنامه علمی فقه و حقوق نوین، 2)8(.
عمانی، مهدی و بیگی، جمال و پورقهرمانی، بابک. (1401). «جهاد تبیین راهبردی پیشگیرانه در قبال تفکر اجباری ناشی از فناوری هارپ». فصلنامه رهیافت‌های نوین در مدیریت جهادی و حکمرانی اسلامی، 2(1)
عمانی، مهدی؛ بیگی، جمال؛ پور قهرمانی، بابک. (1401). «تفکر اجباری ناشی از فناوری هارپ؛ از تحریم فقهی تا لزوم جرم انگاری قانونی». فصلنامه فقه جزای تطبیقی، 2(4)
عمانی، مهدی؛ بیگی، جمال؛ پور قهرمانی، بابک. (1401). «فناوری هارپ در سنجه هویت فرهنگی ملی». فصلنامه حقوق و مطالعات نوین، 3(3).
عمانی، مهدی؛ عیسی زاده، امیر؛ بوداقی آلنی، زهرا؛ میر احدی؛ سید سعید. (1402). «مکانسیم راهبردی نهضت فرهنگی در پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی نوظهور». چهاردهمین کنفرانس بین‌المللی پژوهش‌های مدیریت و علوم انسانی در ایران، دانشگاه تهران، صص ‌2836-2849.
غفاری هشجین، زاهد؛ نیکونهاد، ایوب. (1400). «تحلیل آینده نگارانه بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی». فصلنامه دانش سیاسی، 16(2).
غلامی، علیرضا. (1398). «نقص بصیرت جوانان در حفظ و تداوم ارزش‌های والای انقلاب اسلامی»، مجموعه مقالات جوانان و بصیرت، همایش سراسری دانشگاه افسری جامع امام حسین×.
قائدی، فاطمه. (1402). «افت تحصیلی دانش‌آموزان و راهکارهای مقابله با آن». پنجمین همایش ملی پژوهش‌های حرفه‌ای در روانشناسی و مشاوره با رویکرد از نگاه معلم، تهران.
قیامت، رضا؛ قیامت، اعظم. (1401). «نقش معلمان در افزایش بصیرت دانش‌آموزان در بزنگاه‌های سیاسی، اجتماعی و فرهنگی». اولین همایش ملی آموزش‌وپرورش و نهضت بیداری اسلامی (با تأکید بر نقش معلمان شهید)، تهران.
کانسیداین، دیوید. (1379). درآمدی بر سواد رسانه‌ای (مترجم: ناصر بلیغ). تهران: ادارۀ کل تحقیق و توسعۀ صدا.
کاوند، ندا؛ محمدی مقدم، یوسف. (1401). الگوی مفهومی جهاد تبیین از دیدگاه مقام معظم رهبری. فصلنامه مطالعات راهبردی بسیج، 25(97)، صص 153-184.
کرد فیروزجایی، یار علی. (1399). «دلالت‌های بیانیه گام دوم انقلاب درباره معنویت»، فصلنامه علمی پژوهشی سیاست متعالیه، 8(31).
گرجی ازندریانی، مهدی و حاجی عبدالباقی، مریم. (1400). «ابعاد و شیوه‌های نفوذ راهبردی دشمن در سامانه نگرشی نظام دینی از منظر آموزه‌های قرآنی و روایی»، فصلنامه مطالعات معرفتی در دانشگاه آزاد اسلامی، (87) ص 515-540
گریوانی، مسلم. (1398). «روش‌های تعمیق باورهای دینی کودکان و نوجوانان». فصلنامه افق تبلیغ، 1(1).
محجوب عشرت‌آبادی، حسن و شکوری مغانی، سعید. (1401). «جنگ شناختی مدرن: از شناخت در رزم تا عرصه جنگ شناختی». فصلنامه مطالعات منابع انسانی، 12(2) صص 156-180.
محمد زاده بنی طرفی، مهدی؛ زارعی رضایی، محمدحسین؛ امدادی، احمد. (1401). «مطالعه شاخص‌های معنویت در منظومه فکری مقام معظم رهبری با تأکید بر بیانیه گام دوم انقلاب». دوفصلنامه پاسداری فرهنگی انقلاب اسلامی، 12(26)
محمد زاده بنی طرفی، مهدی؛ زارعی رضایی، محمدحسین؛ امدادی، احمد. (1401). «تعمیق معنویت در بیانیه گام دوم انقلاب». فصلنامه پژوهش‌های انقلاب اسلامی، 1(4)
محمودی، حسن؛ فتاحی، رحمت‌الله؛ نوکاریزی، محسن؛ دیانی، محمدحسین. (1396). «بررسی تأثیر عوامل شناختی اجتماعی بر رفتار اشتراک دانش در جامعه دانشگاهی». فصلنامه کتابداری و اطلاع‌رسانی، 20(78)
معلم زاده خوراسگانی، زهرا. (1401). «دلایل جذابیت فضای مجازی برای نوجوانان و جوانان با ارائه راهکارهای مشاوره‌ای». دومین همایش ملی ایده‌های کاربردی در علوم تربیتی، روانشناسی و مطالعات فرهنگی، تهران.
مقدم‌فر، حمیدرضا؛ محسنی آهویی، ابراهیم. (1400). جنگ شناختی: علم پیروزی در نبرد ذهن‌ها (چاپ اول). تهران: انتشارات تسنیم.
منظری توکلی، علیرضا؛ کهنوجی، مرضیه. (1400). «تبیین اهداف تربیتی بیانیه گام دوم انقلاب». فصلنامه پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی، 29(53)
مهاجری ایروانی، مژگان؛ نقیبی، فاطمه؛ مطهری نیا، مرتضی. (1394). «سلاحی به نام پارپ، یک مطالعه مروری کلاسیک». فصلنامه پرستار و پزشک در رزم، 3(9) 
یاری، مریم. (1400). «جنگ شناختی و چالش هویت‌ها». ماهنامه نامه هویت، 6(67) ص 18-23.
Bighch, N. (1996). "Angels don’t play this Haarps advances in tesla technology". Earth pulse Press, Vol. 2, pp. 13 – 16
Claverie, Bernard. (2022). "What Is Cognition? And how to make it one of the Ways of the War?" Science and Technology Organization. Vol. 4, pp. 1 – 17
Gloor P, Olivier A, Quesney LF, Andermann F, Horowitz S. (1982). 'The role of the limbic system in experiential phenomena of temporal lobe epilepsy". Ann Neurol. Vol. 12, pp.  29-44
Je Cho, Yang, Keun Song, Sook, Hyun Jang, Sang, Woo Chang, Jin, In Lee, Byung, Heo, and Kyoung. (2011). 'Simple Partial Status of Forced Thinking Originated in the Mesial Temporal Region: Intracranial Foramen Ovale Electrode Recording and Ictal PET". Journal of Epilepsy Research. 1(2), pp. 76 – 80
Pugh, Joye Jeffries. (2018). "The knowledge of Good and Evil". Sacred word published. Vol. 2, pp. 1 – 326
Reczkowski, Robert. Lis, Andrzej. (2022). "Cognitive Warfare: what is our actual knowledge and how to build state resilience". Bezpieczenstwo security. Vol. 3, pp. 51 – 61
Espin Leon, Aldrin Marcel, Morenilla, Antonio Jimeno, Pertegal-Felices, Maria Luisa, Azorin Lopez, Jorge (2020), "Cultural Identity Distance Computation through Artificial Intelligence as an Analysis Tool of the Amazon Indigenous People". A Case Study in the Waorani Community, MDPI, Sustainability, pp. 1 – 16