معنای پول مدرن و نسبت آن با بهره از نگاه زیمل

نوع مقاله : علمی ـ پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه جامعه‌شناسی دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران، تهران، ایران.

2 استادیار گروه جامعه‌شناسی دانشکده فرهنگ، علوم اجتماعی و رفتاری دانشگاه باقرالعلوم (ع). قم، ایران.

3 دانشجوی دکتری فلسفه علوم اجتماعی گروه جامعه شناسی دانشکده فرهنگ، علوم اجتماعی و رفتاری دانشگاه باقرالعلوم (ع). قم، ایران (نویسنده مسئول).

چکیده

عقلانیت ابزاری، پول را تنها ابزاری کارآمد در جهت بیشینه‌‌کردن منافع سوژه می‌‌بیند که به صورت بهره متبلور می‌شود. زیمل با فرارفتن از عقلانیت تکنیکی، معنایی فلسفی الهیاتی از پول ارائه کرده است. زیمل، بهره را امری ضروری برای پول محض می‌داند اما به تفصیل به آن نپرداخته است. در این مقاله با روش توصیفی - ‌‌تحلیلی به بازخوانی معنای پول نزد زیمل و نسبت آن با بهره می‌پردازیم. یافته پژوهش حاکی از این است که پول مدرن رابطه هویتی درونی با بهره دارد. پول دارای سه لایه معنایی است: لایه فرمی، لایه اراده محض، لایه الهیاتی. لایه فرمی پول با نرخ بهره در تناقض است اما در لایه اراده محض، پول تحریک اقتصاد و پیوند سوژه و ابژه را از طریق بهره انجام می‌دهد. در لایه الهیاتی که پول جای اله را می‌‌گیرد، بهره نوعی ادای دِین به پول است و به خاطر گسستگی از وجود محض و اله حقیقی، انسان تاله و خودگستری را با استثمار طبقات پایین به صورت اخذ بهره محقق ‌‌می‌کند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

The Meaning of Modern Money and Its Relationship with Interest from Simmel's Perspective

نویسندگان [English]

  • Hamid Parsania 1
  • Mahdi Soltani 2
  • Mohamadjavad Khosravi 3
1 . Associate Professor, Faculty of Social Sciences, University of Tehran, Tehran, Iran
2 Associate Professor, Faculty of Social Sciences, University of Tehran, Tehran, Iran
3 Ph. D. student, Philosophy of Social Sciences, Faculty of Culture, Social Sciences, and Behavioral Sciences, Baqir al-Olum University, Qom, Iran
چکیده [English]

Instrumental rationality perceives money as a merely efficient tool for maximizing individual interests, manifested in the form of interest. Zimmel, departing from technical rationality, presents a philosophical and theological understanding of money. Zimmel considers interest as a necessary aspect of pure money but does not elaborate on it in detail. In this article, using a descriptive-analytical method, we revisit the meaning of money according to Zimmel and its relationship with interest. The research findings indicate that modern money has an inherent identity relationship with interest. Money has three layers of meaning: the formal layer, the pure will layer, and the theological layer. The formal layer of money contradicts the concept of interest rates, while in the pure will layer, money stimulates the economy and establishes a bond between subject and object through interest. In the theological layer, where money replaces God, interest becomes a form of religious tribute paid to money. Due to the separation from pure existence and the real divine, humans seek self-expansion and self-enrichment through exploiting lower classes by realizing interest.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Zimmel
  • money
  • interest
  • form
  • pure will
  • theology
  1. اینگام، جفری. (1400). ماهیت پول (مترجمان: اصلان قودجانی، حسین درودیان و علی نصیری‌‌اقدم، چاپ اول). تهران: دانشگاه امام صادق (ع).
  2. ذاکرزاده، ابوالقاسم. (1391). ایده‌‌آلیسم آلمانی (چاپ دوم). تهران: پرسش.
  3. زیمل، گئورگ. (1392). درباره فردیت و فرمهای اجتماعی (مترجم: شهناز مسمی‌‌پرست، چاپ اول). تهران: ثالث.
  4. زیمل، گئورگ. (1396). شوپنهاور و نیچه (مترجم: شهناز مسمی‌‌پرست، چاپ دوم) تهران: نشر علم.
  5. زیمل، گئورگ. (1397). فلسفه پول (مترجم: شهناز مسمی‌‌پرست، چاپ اول). تهران: کتاب پارسه.
  6. صدر، محمدباقر (1408). اقتصادنا. (چاپ دوم). قم: مجمع علمی شهید صدر.
  7. طباطبایی، سیدمحمدحسین. (1371). المیزان‌‌ فی ‌‌تفسیر القرآن (ج2، چاپ دوم). قم: اسماعیلیان.
  8. کاپلستون، فردریک‌‌چارلز. (1392). تاریخ فلسفه (ج6، مترجمان: اسماعیل سعادت و منوچهر بزرگمهر، چاپ پنجم). تهران: علمی ‌‌فرهنگی.
  9. کاراتانی، کوجین. (1396). کانت و مارکس (مترجمان: مراد فرهادپور و صالح نجفی، چاپ اول). تهران: هرمس.
  10. گیلسپی، مایکل‌‌آلن. (1398). ریشه‌‌های الهیاتی مدرنیته (مترجم: زانیار ابراهیمی، چاپ اول). تهران: روزگارنو
  11. مجموعه نویسندگان. (1398). تاریخ فلسفه راتلج (ج6، مترجم: حسن مرتضوی، چاپ چهارم). تهران: چشمه.
  12. میشکین، فردریک. (1381). پول ارز بانکداری (مترجمان: علی جهانخانی و علی پارسایان، چاپ دوم). تهران: سمت.

هولسمن، یورگ گوئیدو. (1392). اخلاق تولید پول (مترجم: سیدامیرحسین طالبی، چاپ اول). تهران: دنیای اقتصاد.