بررسی میزان همگرایی عفت‌جنسی در دیدگاه نخبگان حوزوی و مردم

نوع مقاله : علمی ـ پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترای مطالعات زنان، دانشگاه ادیان و مذاهب، قم، ایران

2 استادیار گروه خانواده پژوهشکده مهرستان دانشگاه اصفهان، اصفهان . ایران.

چکیده

عفت در شریعت، به‌معنای خویشتنداری و بازداشتن نفس در برابر هرگونه تمایل افراطی نفسانی از محرمات است و در مفهوم خاص آن «عفت‌جنسی»، خودداری از تمایلات افراطی جنسی است که سدی محکم در برابر تزلزل بنیان خانواده و ارتکاب به تعدی و گناه است. میزان همگرایی و درک مشترک از مفهوم عفت‌جنسی میان نخبگان علوم دینی به‌عنوان بسترسازان قانون‌گذاری و مردم عادی به‌عنوان ملتزمان به قانون، از اهمیت به‌سزایی در ضمانت اجرایی و رضایت مردمی از قوانین برخوردار است. این پژوهش در چارچوب روش تحقیق کیفی و تحلیل موضوعی (تماتیک) انجام شد. انتخاب نخبگان حوزوی شرکت‌کننده در پژوهش، به شیوه هدفمند (افراد صاحب تألیف و صاحب‌نظر در حوزه عفت‌جنسی) و مردم عادی با روش تصادفی از میان زنان و مردان شهرهای تهران و قم صورت گرفت. دیدگاه‌های هر دو گروه به روش مصاحبه نیمه‌ساختاریافته به دست آمد. تحلیل موضوعی (تماتیک) داده‌ها، با کُدگذاری باز، کُدگذاری محوری و کُدگذاری انتخابی، استخراج و طبقه‌بندی شد. یافته‌های پژوهش بیانگر آن است که در مفهوم و قلمرو عفت‌جنسی بین هر دو گروه یادشده، همگرایی نسبی وجود دارد و در بخش مصادیق عینیِ عفت‌جنسی، میزان همگرایی به وضوح کاهش می‌یابد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

A Study of the Degree of Sexual Chastity Convergence in the Perspective of the Islamic Seminary Elites and the People of the Society

نویسندگان [English]

  • saleheh khodadadi 1
  • raheleh kardavani 2
1 PhD student in Women's Studies, University of Religions and Denominations, Qom, Iran
2 . Assistant Professor, Department of Family, Mehrestan Research Institute, University of Isfahan, Isfahan
چکیده [English]

Chastity in the Shari'a means abstinence and restraint of the soul against any extreme carnal desires, and in its specific sense, "sexual chastity" is the abstinence from extreme sexual desires, which is a strong barrier against shaking the foundation of the family and committing transgression and sin. The degree of convergence and common understanding of the concept of sexual chastity among the elites of religious sciences as the context providers of legislation and ordinary people as the followers of the law is of great importance in the executive guarantee and public satisfaction with the law. This study has been conducted in the framework of qualitative research method and thematic analysis. The seminary elites participating in the study were selected in a purposeful manner (authors and experts in the field of sexual chastity) and ordinary people were randomly selected from men and women in Tehran and Qom. The viewpoints of both groups were obtained through semi-structured interviews. Thematic analysis of data was extracted and classified by open coding, axial coding, and selective coding. The Findings indicate that in the concept and realm of sexual chastity between the two groups, there is a relative convergence and in the objective examples of sexual chastity, the degree of convergence is clearly reduced.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Sexual chastity
  • convergence
  • Islamic Seminary elites
  • people
  1. ابن‌منظور، محمد بن مکرم. (۱۴۱۴ق). لسان العرب (ج۹). بیروت: دار احیاء التراث العربی.
  2. احمدی سلمانی، علی. (۱۳۸۴). عفت در قرآن و حدیث. تهران: دانشگاه تربیت مدرس.
  3. اردبیلی، محمدعلی. (۱۳۸۲). حقوق جزا عمومی (ج۱). تهران: نشر میزان.
  4. اکبری دستک، فیض‌اله. (۱۳۹۸). عفت، خاستگاه و گستره آن از نگاه قرآن و حدیث. نشریه سفینه، (64)، صص 72-
  5. راغب اصفهانی، ابوالقاسم. (۱۴۱۲ق). مفردات الفاظ القرآن (محقق: صفوان عدنان داوودی، الطبعة الاولی). بیروت: دار القلم.
  6. زارعی، محمد؛ چراغیان، حدیث. (۱۳۹۸). انقلاب جنسی و نهضت خودمهارگری در غرب. قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
  7. شیرازی، صدرالدین. (۱۳۸۹). الحکمة المتعالیه فی الاسفار العقلیة الاربعة. قم: انتشارات مصطفوی.
  8. شیلت، وندی؛ لی‌دموس، نانسی. (۱۳۸۹). دختران به عفت روی می‌آورند (مترجم: سمانه مدنی و پریسا پورعلمداری). تهران: نشر معارف.
  9. طباطبایی، سیدمحمدحسین. (۱۳۹۲). المیزان فی تفسیر القرآن. تهران: مؤسسه انتشاراتی اسماعیلیان.
  10. عمید، حسن. (۱۳۸۱). فرهنگ فارسی عمید. تهران: نشر امیرکبیر.
  11. فدایی، مهدی. (۱۳۹۷). استعمال «الفاظ جنسی» در سبک‌های ارتباط کلامی در محک اخلاق. پژوهش‌نامه سبک زندگی، (۶)، صص 9-
  12. فلسفی، محمدتقی. (۱۳۴۲). کودک از نظر وراثت و تربیت. تهران: هیأت نشر معارف اسلامی.
  13. فلیک، اووه. (۱۳۹۷). راهنمای روش تحقیق کیفی (مترجم: ستارمحمدی). تهران: انتشارات جامعه‌شناسان.
  14. کرسول، جان. (۱۳۹۶). پویش کیفی و طرح پژوهش (مترجمان: حسن دانایی‌فرد و حسین کاظمی). تهران: انتشارات صفار.
  15. محمدپور، احمد. (۱۳۹۲). روش تحقیق کیفی؛ ضدروش. تهران: نشر جامعه‌شناسان.
  16. مشکینی اردبیلی، علی. (۱۳۸۳). درس‌هایی از اخلاق (محقق: حسین استادولی). تهران: نشر الهادی.
  17. مصطفوی، حسن. (۱۳۶۰). التحقیق فی کلمات القرآن الکریم. تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب.
  18. میرخانی، عزت السادات؛ صفایی، سعیده. (۱۳۹۳). جایگاه «عفت‌جنسی» در شریعت اسلامی و تأثیر آن بر تحکیم بنیان خانواده. نشریه زن و مطالعات خانواده، (۲۴)، صص 125-156.