درنگی بر ایمان به‌عنوان منبع قدرت نرم شیعه

نوع مقاله : علمی ـ پژوهشی

نویسندگان

1 مدرس سطوح عالی فلسفه در حوزه و دانشیار دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران

2 دانشجوی دکتری فرهنگ و ارتباطات دانشگاه باقرالعلوم(ع)

چکیده

در این مقاله، ایمان، چیستی ایمان، ویژگی‌ها، مبانی، اصول و آثار آن به‌عنوان منبع قدرت نرم در چارچوب گفتمان شیعه با رویکرد توصیفی ـ تحلیلی و با روش اسنادی تحلیل شده است.
امروزه در ادبیات سیاسی و اجتماعی از فتح‌الاذهان و فتح‌القلوب به‌عنوان قدرت نرم یاد می‌شود. هر نوع نفوذ بر قلوب‏ و اذهان در جهان‌های اجتماعی مختلف نیاز به منابعی دارند. در جهان اجتماعی شیعه، ایمان با چهار پایه و بنیان خود، یکی از منابع جهان اجتماعی شیعه است. در این مقاله، عامل نفوذ بر قلوب، «حب و الفت» و عامل نفوذ بر اذهان، «قطع و یقین» ذکر شده ‌است. روح، از آن‌ جهت که درک می‌کند و یقین حاصل می‌کند، دارای قوّه عقل است و ذهن، از آن‌ جهت که حالات گوناگون را تجربه می‌کند، دارای قلب است. بین ذهن و قلب، تعامل وجود دارد. وقتی قدرت نرم واقعی شیعه در ذهن افراد شکل می‌گیرد که شخص از طریق ذهن به صحت آن، یقین و از طریق قلب، آن را دوست داشته باشد و باور کند. خداوند آرامش را بر قلوب مؤمنین انزال می‌کند. انسان‌های مؤمن از طریق ترکیب آرامش قلب با یقین ذهن، بر اذهان و قلوب دیگران نفوذ می‌کنند. چهار عنصر صبر، عدل، جهاد و یقین، به‌عنوان بنیان‌های ایمان،‏ با روش‏های مختلف بر نفوذ بر قلوب یاری می‌رسانند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

A Reflection on Faith as a Source of Soft Shiite Power

نویسندگان [English]

  • Hamid Parsania 1
  • Ebrahim Ftahi 2
1 Lecturer of High Grades of Philosophy in Seminary and Associate Professor, Faculty of Social Sciences, University of Tehran
2 Student of Culture and Communication, Baqir al-Olum University
چکیده [English]

This paper, with a descriptive-analytical approach and documentary method, analyzes the faith, the nature of faith, its characteristics, its foundations, its principles and its effects as a source of soft power in the framework of Shiite discourse.
Today, in the political and social literature, conquering minds and conquering hearts are considered as soft power. Any kind of influence on hearts and minds in different social worlds requires resources. In the Shi'a social world, faith with its four foundations, is one of the sources of the Shi'a social world. In this article, "Hubb and Ulfa" have been mentioned as, and "Qat and Yaqin" considered as the influence factor on hearts. The soul, because it understands and becomes sure, has the power of reason, and the mind has a heart because it experiences different states. There is an interaction between mind and heart. When the true Shi'a's soft power is formed in the minds of individuals that one will believe in its correctness through the mind and love it through the heart. God sends down the tranquility into the hearts of the believers. Faithful humans penetrate the minds and hearts of others by combining serenity of the heart with the certainty of the mind. The four elements of patience, justice, jihad, and certainty, as the foundations of faith, help to penetrate the heart through various methods.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Faith
  • faith manifestations
  • faith foundations
  • soft power
  • soft power sources
  1.  

    * قرآن‌کریم، ترجمه: محمدمهدی فولادوند، قم: سازمان تبلیغات اسلامی.

    * نهج‌البلاغه (1387)، ترجمه: محمد دشتی، قم: بوستان کتاب.

    1. ابن‌کنان (بی‏تا)، یومیات شامیه، http://lib.eshia.ir
    2. ابن‌‌منظور، جمال‌الدین ابوالفضل محمد بن‌مکرم (1405ق)، لسان‌العرب، بیروت: دارإحیاء التّراث‌العربی.
    3. الأنصاری الزنجانی، اسماعیل (1386)، الموسوعة الکبرى عن فاطمة الزهرا(س)، بی‌جا: دلیلن.
    4. پاینده، ابوالقاسم (1382)، نهج‌الفصاحه، تهران: دنیای دانش.
    5. تمیمى آمدى، عبدالواحد بن‌محمد (1410ق)، غررالحکم و دررالکلم، ج 6، قم: دارالکتاب الإسلامی‌.
    6. ــــــــــــــــــــــــــــ (1366)، غررالحکم و دررالکلم، الطبعۀ الاولی، قم: انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی.
    7. قی، اسماعیل (بی تا)، روح البیان، ج 2، بی‌جا http://lib.eshia.ir/41772/1/2
    8. خدایاری، علی‏نقی و الیاس پوراکبر (1389)، تاریخ حدیث شیعه در سده‌های هشتم تا یازدهم هجری، ج 1، http://lib.eshia.ir/
    9. دفتر همکاری حوزه و دانشگاه (1368)، درآمدی بر حقوق اسلامی، تهران: سمت.
    10. راغب اصفهانی، حسین بن‌محمّد (1404ق)، مفردات الفاظ القرآن، قم: مکتبة نشر الکتب.
    11. الطبرسی، أبی‌منصور أحمد بن‌علی بن‌أبی‌طالب (١٣٨٦ - ١٩٦٦ م)، الاحتجاج، تعلیق و ملاحظات: السید محمدباقر الخراسان، طبع فی مطابع النعمان النجف‌الأشرف حسن الشیخ إبراهیم الکتبی.
    12. طبرسی، فضل بن‌حسن (1377)، تفسیر جوامع‌الجامع، گروه ترجمه: بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی، مشهد: انتشارات آستان قدس رضوی.
    13. طوسی، خواجه‌نصیرالدین (1360)، اخلاق ناصری، تصحیح و تطبیق: مجتبی مینوی و علی‌رضا حیدری، تهران: خوارزمی.
    14. فراهیدی، خلیل ابن‌احمد (1410ق)، کتاب العین، ج 5 و 7، با تحقیق و تصحیح: مهدی مخزومی و ابراهیم سامرائی، قم: انتشارات هجرت.
    15. قطب، محمد (1392)، بنیادهای ایمان، ترجمۀ: زاهد ویسی، سسندج: سامرند.
    16. قمی، عباس (1402ق)، سفینۀ البحار و مدینۀ الحکم و الآثار مع تطبیق النصوص الواردة فیها علی بحار الأنوار، تهران: اسوه.
    17. الکلینی الرازی، محمد بن‌یعقوب بن‌إسحاق (1388)، الأصول من الکافی، تهران: دارالکتب الاسلامیة
    18. مجلسی، محمدباقر (1384)، حیوةالقلوب، ج 4، قم: سرور.
    19. ــــــــــــــــــــــــــــ (1403 ق)، بحارالأنوار، دا إحیاءالتراث، جلدهای 64، 67، 70، 78، 83، بیروت: مؤسسة الوفاء.
    20. محمدی ری‌شهری، محمد (1363)، میزان‌الحکمه، ج 7، قم: دفتر تبلیغات اسلامی.
    21. ــــــــــــــــــــــــــــ (1375)، میزان‌الحکمه، ج 1، قم: دارالحدیث.
    22. مصباح یزدی، محمدتقی (1383)، جنگ و جهاد در قرآن، قم: مؤسسۀ امام خمینی(ره).
    23. مطهری، مرتضی (1377)، آشنایی با قرآن، قم: انتشارات صدرا.
    24. مظفری‌شاهرودی، محمد (1390)، در مسیر آرامش: آداب زندگی، قم: پژوهشکدۀ تحقیقات علوم اسلامی.
    25. مکارم شیرازى، ناصر (1374)، تفسیر نمونه، جلدهای 1، 9، 20 و 27، تهران: دارالکتب الاسلامیه.
    26. ــــــــــــــــــــــــــــ (1386)، پیام امام امیرالمؤمنین(ع)، تهران: دار الکتب الاسلامیه.
    27. هاشمی رفسنجانی، علی‌اکبر (1390)، فرهنگ قرآن، ج 5، قم: مرکز فرهنگ و معارف قران.
    28. هرسیج، حسین (1390)، «تجزیه‌ و تحلیل ویژگی‌ها، مبانی و مؤلفه‌های قدرت نرم»، مطالعات قدرت نرم، ش 3.