رابطۀ التزام عملی به اعتقادات اسلامی و کیفیت زندگی و رضایت از زندگی «دانشجویان دختر مقطع کارشناسی دانشگاه پیام نور قم»

نوع مقاله : علمی ـ پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد روان‌شناسی عمومی

2 دکترای فلسفه دانشگاه قم.

چکیده

 





کیفیت و رضایت از زندگی همواره از مباحث چالش‌برانگیز در حوزه‌های علوم اجتماعی و روان‌شناسی بوده‌اند و بحث از تأثیر التزام به اعتقادات دینی ـ اسلامی ـ در بهبود کیفی زندگی و ارتقای سطح سلامت روانی نیز به خصوص برای دین‌مداران و جوامع دین‌سالار مسئله‌ای قابل توجه است. هدف این پژوهش‌‌‌‌، بررسی رابطۀ التزام عملی به اعتقادات اسلامی و کیفیت زندگی و رضایت از آن است. جامعۀ آماری نیز دانشجویان دختر مقطع کارشناسی دانشگاه پیام نور شهر قم در سال تحصیلی 94ـ 1393 می‌باشند که. از میان آن‌ها 240 نفر به‌عنوان نمونه و به روش نمونه‌گیری تصادفی انتخاب شده‌اند‌‌. ابزار آزمون و مطالعه تحلیلی‌‌، مقیاس خودسنجی التزام عملی به اعتقادات اسلامی‌‌‌‌، مقیاس پرسش‌نامه کیفیت زندگی سازمان بهداشت جهانی و برگه پرسش‌نامه رضایت از زندگی (SWLS)‌‌ بوده است. طرح پژوهش نیز تحقیق غیرآزمایشی‌‌‌‌، از نوع همبستگی می‌باشد‌‌. تحلیل داده‌ها‌‌‌‌‌‌، با روش‌های آماری ضریب همبستگی پیرسون‌‌‌‌ و رگرسیون خطی و با بهره‌گیری از
نرم‌افزار تحلیل داده‌ها‌‌ی آماری انجام گرفته است. تحلیل داده‌های پژوهشی نشان از وجود رابطۀ مثبت و معناداری بین التزام عملی به اعتقادات اسلامی و کیفیت زندگی جامعۀ آماری است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Relation of Practical Commitment to Islamic Beliefs with Quality of life and life satisfaction among Female Undergraduate Students of PNU of Qom

نویسندگان [English]

  • Zahra RamezanzadehBadeleh 1
  • Seyyed Mohammad Hosseini Souraki 2
1 M.A. in General Psychology
2 Ph.D. in Philosophy, University of Qom
چکیده [English]

 
Life quality and satisfaction have always been challenging in different fields of social science and psychology; as well, the impact of commitment to religious beliefs on the improvement of life and elevation of psychological health has also been important to religious people and societies. This paper studies such relation. Our statistical population is female undergraduate students of PNU of Qom in 2014-15 academic year, out of whom 240 ones are selected as sample through systematic random sampling. Analytical testing and studying tool of the study is self-rating scale of practical commitment to Islamic beliefs, WHOQOL scale, and SWLS. The research proposal is correlational nonexperimental one. Data analysisis done through Pearson correlation coefficient and linear regression by statistic softwares. Research data analysis shows a critical positive relation between practical commitment to Islamic beliefs and the quality of life among the statistical population.

کلیدواژه‌ها [English]

  • psychological health
  • practical commitment
  • Islamic beliefs
  • quality of life
  • life satisfaction
  1.  

    * قرآن کریم‌.

    * نهج البلاغه.

    1. آذربایجانی‌‌‌‌، مسعود و مهدی ‌‌‌‌موسوی اصل (1385)، درآمدی بر روان‌شناسی دین‌‌‌‌، قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
    2. آقاپور‌‌‌‌، اسلام و مهدی‌‌مصری (1390)‌‌، «بررسی اثر عوامل اجتماعی ـ فرهنگی برکیفیت زندگی گروهی از سربازان مبتنی بر آموزه‌ها‌‌ی قرآنی»، در: قرآن و طب‌‌، ش9‌: 1ـ23‌.
    3. افشاری‌‌‌‌، سمانه (1386)‌‌، بررسی رابطه بین حمایت اجتماعی ادراک شده‌‌‌‌، عزت نفس و عوامل شخصیتی با رضایتمندی از زندگی در دانشجویان شهر تهران‌‌‌‌، پایا‌ن‌نامه کارشناسی ارشد‌‌‌‌، تهران: دانشگاه علامه طباطبایی‌.
    4. اینگلهارت‌، رونالد (1373)‌‌، تحول فرهنگی در جامعه پیشرفته صنعتی، ترجمه: مریم وتر، تهران‌‌: انتشارات کویر‌.
    5. حبیب‌وند، علی مراد (1387)، «رابطه جهت‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌گیری مذهبی با اختلالات‌روانی و پیشرفت تحصیلی»، در: مجله: روان‌شناسی و دین‌‌‌‌، ش3: 106ـ 79‌.
    6.  خیر‌‌‌‌، محمد و سیامک‌ ‌سامانی (1383)، «مقایسه سلامت روانی ـ اجتماعی‌‌‌‌، بهداشت روانی‌‌‌‌، رضایت از زندگی و همکاری بین مادران شاغل و خانه‌‌‌‌‌‌‌‌‌دار شهر شیراز»‌‌‌‌، در: کارگروه پژوهش آمار و فن‌آوری اطلاعات استان فارس‌.
    7.  شهیدی‌‌‌‌، مهوش (1387)، «مقایسه اثربخشی روش خنده‌درمانی و ورزش‌درمانی به شیوه گروهی در کاهش افسردگی و افزایش رضایت از زندگی زنان سالمند کانون‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های جهان‌دیدگان شهر تهران»‌‌‌‌، در: پایان‌نامه دکتری‌‌‌‌، تهران: دانشگاه علامه طباطبایی‌‌.
    8. عبدالله‌پور‌‌، نازی و همکاران (1390)، «رابطه بین دینداری با رضایت از زندگی در بین دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی تبریز»، در: مجله تربیت اسلامی‌‌‌‌، ش (6) 1‌‌: 154ـ 141‌.
    9. علی‌محمدی، کاظم و مسعود جان‌بزرگی (1387)، «بررسی رابطه میان شادکامی با جهت‌گیری مذهبی و شادکامی روان‌شناختی و افسردگی در دانش‌پژوهان مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی قم در سال تحصیلی 86 ـ 1385»، در: مجله روان‌شناسی و دین: 131ـ 146.
    10. کاظمیان مقدم‌‌، کبری و مهناز مهرابی‌زاده هنرمند (1388)، «مقایسه نگرش مذهبی و سلامت روانی دانشجویان دختر و پسر دانشگاه آزاد اسلامی واحد بهبهان»‌‌‌‌، در: روان‌شناسی و دین، ش6‌: 188ـ173‌‌.
    11. 11. کج‌باف‌‌‌‌، محمدباقر و همکاران (1390)، «رابطه سبک‌ زندگی اسلامی با شادکامی در رضایت از زندگی دانشجویان شهر اصفهان» در: روان‌شناسی و دین‌‌‌‌، ش(4) 4‌‌‌‌: 74ـ 61‌.
    12. کرمی، جهانگیر و همکاران (1385)، «بررسی روابط ساده و چندگانه ابعاد جهت‌گیری مذهبی با سلامت روانی در دانشجویان دانشگاه رازی کرمانشاه»، ش3: 31ـ52.
    13. محمدی ری‌شهری، محمد (1375)، میزان الحکمه: اخلاقی، عقیدتی، اجتماعی، سیاسی، اقتصادی، ادبی، تهران: دارالحدیث.
    14. نجات‌‌‌‌، سحرناز و همکاران (1385)، «ترجمه و استانداردسازی پرسش‌نامه کیفیت زندگی سازمان جهانی بهداشت: روان‌سنجی گونۀ ایرانی‌«، در: فصلنامه دانشکدۀ بهداشت و انستیتو تحقیقات بهداشتی‌‌‌‌، دورۀ چهارم‌‌‌‌، ش4: 12ـ1‌‌.
    15. نصیری‌‌‌‌، حبیب الله (1385 )، «بررسی روایی و پایایی مقیاس کوتاه کیفیت زندگی سازمان جهانی بهداشت و تهیۀ نسخۀ ایرانی آن»، در: سومین سمینار سراسری بهداشت روانی دانشجویان، تهران‌‌: دانشگاه علم و صنعت‌.
    16. نوذری، جمشید و یونس ‌‌غلامی (1389)‌، «بررسی رابطۀ جهت‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌گیری مذهبی و التزام عملی به اعتقادات اسلامی با سلامت روان دانشجویان»، در: مطالعات اسلام و روان شناسی‌‌‌‌، ش‌(4) 1‌‌‌‌: 42ـ 21‌.
    17. نویدی، احمد‌‌ و حسین ‌‌عبداللهی (1380)، «بررسی رابطه بین افسردگی و التزام عملی به اعتقادات اسلامی در میان دانش‌آموزان دوره متوسطه شهر تهران»، در: مجله تعلیم و تربیت‌‌‌‌، ش(17) 1‌‌‌‌: 30ـ 9‌.
    18. وست‌‌‌‌، ویلیام (1383)، روان درمانی و معنویت، ترجمه شهیدی‌‌‌‌، شهریار و سلطانعلی ‌‌‌‌شیرافکن، تهران‌‌: انتشارات رشد‌.
    19. یاسمی‌نژاد، پریسا، سعیدی‌پور، بهمن‌‌‌‌ و محسن گل‌محمدیان (1389)، «درآمدی بر رابطۀ دین و معنویت با روان‌شناسی»، در: مجله قبسات، (15): 79ـ 112.
    20. Bergan, Anne, and Jasmin Tahmeseb McConatha (2001), “Religiosity and Life Satisfaction”, Activities, Adaptation & Aging 24 (3) (February 2): 23–34.
    21. Biswas-Diener, Robert, and Ed Diener (2009), “Making the Best of a Bad Situation: Satisfaction in the Slums of Calcutta.” In Culture and Well-Being, ed. Prof Ed Diener, 261–278. Social Indicators Research Series 38. Springer Netherlands.
    22. Chumbler. (1996), “An Empirical Test of a Theory of Factors Affecting Life Satisfaction: Understanding the Role of Religious Experience” 24: 220–232.
    23. Diener, Ed, Robert A. Emmons, Randy J. Larsen, and Sharon Griffin. (1985), “The Satisfaction With Life Scale.” Journal of Personality Assessment 49 (1): 71–75.
    24. Ellison, C G. (1991), “Religious Involvement and Subjective Well-Being.” Journal of Health and Social Behavior 32 (1) (March): 80–99.
    25. Ellison, Christopher G., David A. Gay, and Thomas A. Glass. (1989), “Does Religious Commitment Contribute to Individual Life Satisfaction?” Social Forces 68 (1) (September): 100.
    26. Gordon, Phyllis A., David Feldman, Royda Crose, Eva Schoen, Gene Griffing, and Jui Shankar. (2002), “The Role of Religious Beliefs in Coping With Chronic Illness.” Counseling and Values 46 (3) (April 1): 162–174.
    27. Metz, Thaddeus. (2013), “The Meaning of Life.” In The Stanford Encyclopedia of Philosophy, ed. Edward N. Zalta. Summer (2013), http://plato.stanford.edu/archives/ sum2013/entries/life-meaning/.
    28. Null, T. W. G. (1998), “Development of the World Health Organization WHOQOL-BREF Quality of Life Assessment.” 28(03): 551–558.
    29. Okulicz-Kozaryn, Adam. (2010), “Religiosity and Life Satisfaction across Nations.” Mental Health, Religion & Culture 13 (2) (March): 155–169.
    30. Schapman, Ann M., and Heidi M. Inderbitzen-Nolan. (2002), “The Role of Religious Behaviour in Adolescent Depressive and Anxious Symptomatology.” Journal of Adolescence 25 (6): 631–643.
    31. Skevington, S. M., M. Lotfy, and K. A. O’Connell. (2004), “The World Health Organization’s WHOQOL-BREF Quality of Life Assessment: Psychometric Properties and Results of the International Field Trial. A Report from the WHOQOL Group.” Quality of Life Research 13 (2): 299–310.
    32. Theofilou, Paraskevi. (2013), “RETRACTED: Quality of Life: Definition and Measurement.” Europe’s Journal of Psychology 9 (1) (February 28): 150–162.
    33.  Yeung, W. J, and Y. Chan. (2007), “The Positive Effects of Religiousness on Mental Health” in Physically Vulnerable Populations: A Review on Recent Empirical Studies and Related Theories. 11 (2): 37–52.