نقش حکومت در ایجاد بسترهای جامعه‌پذیری سیاسی از منظر نهج‌البلاغه

نوع مقاله : علمی ـ پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری جامعه‌شناسی سیاسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد نراق، نراق، ایران.

2 استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد نراق، نراق، ایران (نویسنده مسئول).

3 دانشیار گروه جامعه‌شناسی دانشگاه آزاد اسلامی، قم، ایران.

چکیده

مانایی هر حکومت وابسته به اقبال عمومی مردمان و پذیرش عناصر آن نزد گروه‌های مختلف اجتماعی است و بدون سطح قابل قبولی از جامعه‌پذیری سیاسی، ادامۀ حیات حکومت با دشواری روبه‌رو است. جامعه‌پذیری سیاسی فرایندی است که با رفتار حکومت و عناصر آن رابطۀ تام دارد و از عوامل اثرگذار در تحقق این فرآیند قلمداد می‌شود. این نوشتار که با بهره‌گیری از ظرفیت نظریۀ مبنایی انجام شده، درصدد است با ارجاع به آموزه‌های کتاب شریف نهج‌البلاغه، نقش حکومت را در ایجاد بسترهای جامعه‌پذیری سیاسی واکاوی کند. سخنان و سیرۀ امام علی علیه السلام در نهج‌البلاغه، واجد نکات ارجمندی است که بسترهای شکل‌گیری جامعه‌پذیری سیاسی را تسهیل می‌سازد. یافته‌های تحقیق مشعر به این واقعیت است که برای تحقق مطلوب جامعه‌پذیری سیاسی، در گام نخست باید حکومت و عناصر آن با تصحیح رفتارهای خویش، زمینه و بستر مناسب را برای آن فراهم آورند. از این منظر، بسترهایی چون توحیدمحوری، ارزش‌محوری، حق‌گرایی، معرفت‌افزایی، شفافیت‌سازی و تعامل‌گرایی از زمینه‌هایی است که در سیره و گفتار امام× برای تمهید جامعه‌پذیری سیاسی اعضای جامعه دارای اهمیت است و آن حضرت در ادارۀ امور حکومت و تحریض کارگزاران و مدیران بدان‌ها پافشاری نشان داده است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

The Role of Government in Providing the Context of Political Socialization from the Perspective of Nahj Al-Balaghah

نویسندگان [English]

  • mohammadkazem karimim 1
  • muhammad-hussein pouryani 2
  • hasan khairi 3
1 . PhD Student in Political Sociology, Islamic Azad University, Naragh, Iran
2 Assistant Professor at Islamic Azad University, Naragh, Iran. (Corresponding Author).
3 Associate Professor, Department of Sociology, Islamic Azad University, Qom, Iran
چکیده [English]

survival of any government depends on the general popularity of the people and the acceptance of its elements by different social groups, and without an acceptable level of political socialization, the survival of the government faces difficulties.Political socialization is a process that is completely related to the behavior of the government and its elements, and the government is considered one of the influential factors in the realization of this process.This paper, which is conducted through using the capacity of the basic theory, seeks to analyze the role of government in creating the context of political socialization by referring to the teachings of the noble book of Nahj al-Balaghah.Imam Ali's speeches and sirah (lifestyle) in Nahj al-Balaghah have valuable points that facilitate the formation of political socialization.The research findings suggest that in order to achieve the desired political socialization, the government and its elements must first provide a suitable context for it by correcting their behaviors. In this regard, contexts such as focusing on monotheism, value, and truth, rightism, epistemology empowerment, transparency, and interactionism are among the contexts that are important in the sirah and words of Imam to prepare the political socialization of members of society.Moreover, he has insisted on managing government affairs and motivating agents and managers.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Government
  • political socialization
  • Nahj al-Balaghah
  • Imam Ali
  • the contexts of political socialization
  1. نهج‌البلاغه (1395ق. تدوین صبحى‌صالح. قم: دارالهجرة).

    1. آلموند، گابریل آبراهام؛ پاول‌جونیوز، جی. بینگهام و مونت، رابرت جی. (1377). چارچوبی نظری برای بررسی سیاست تطبیقی (مترجم: علیرضا طیب، چاپ دوم). تهران: آموزش مدیریت دولتی.
    2. استروس، آنسلم؛ کوربین، جولیت. (1385). مبانی پژوهش کیفی (مترجم: ابراهیم افشار). تهران: نشر نی.
    3. انوری، حسن. (1381). فرهنگ بزرگ سخن (چاپ اول). تهران: سخن.
    4. چیلکوت، رونالد. (1393). نظریه‌های سیاست مقایسه‌ای (مترجم: وحید بزرگی و علیرضا طیب، چاپ پنجم). تهران: خدمات فرهنگی رسا.
    5. زمخشری، محمود بن‌ عمر. (1407ق). الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل و عیون الاقاویل فی وجوه التاویل (ج4). بیروت: دارالکتاب العربی.
    6. کللی، قیصر. (1388). فرهنگ فلسفی و فلسفه سیاسی (چاپ اول). تهران: پایان.
    7. گیدنز، آنتونی. (1384). جامعه‌شناسی (مترجم: منوچهر صبوری). تهران: نشر نی‌.
    8. محسنی‌تبریزی، علیرضا. (1395). روش تحقیق کیفی در مکاتب تفسیری (چاپ اول). تهران: اطلاعات.
    9. محمدپور، احمد. (1389). ارزیابی کیفیت در تحقیق کیفی: اصول و راهبردهای اعتباریابی و تعمیم‌پذیری. فصلنامه علوم اجتماعی (48)، صص 73-107.
    10. مهرداد، هرمز. (1376). زمینه‌های جامعه‌شناسی سیاسی: جامعه‌پذیری سیاسی. تهران: پاژنگ.
    11. وبر، ماکس. (1374). اقتصاد و جامعه (مترجم: عباس منوچهری و دیگران، چاپ اول) تهران: مولی.
    12. یعقوبی، احمد بن ‌اسحاق. (1382). تاریخ یعقوبی (مترجم: محمدابراهیم آیتی، چاپ نهم، ج2). تهران: علمی و فرهنگی.