از ایدئولوژی تا الگوهای سیاست‌گذاری در نظام فرهنگی غرب (بررسی خاستگاه نظریه‌های سیاستی در تدوین سیاست‌های فرهنگی)

نوع مقاله : علمی ـ پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار دانشگاه باقرالعلوم علیه السلام

2 دانشجوی دکتری سیاست‌گذاری فرهنگی دانشگاه باقرالعلوم7 قم

چکیده

یکی از مؤثرترین برنامه‌های فرهنگی کشورها، «سیاست‌ها، طرح‌ها و برنامه‌های» فرهنگی است که در قالب برنامه‌های دولت، تدوین و اجرا می‌شوند. محور برنامه‌های فرهنگی «سیاست‌های فرهنگی» است. زیرساخت تنظیم سیاست‌های فرهنگی، نظریه سیاستی است. نظریه سیاستی نظریه‌ای کاربردی است که می‌تواند چارچوب عمل دولتی و مداخله حکومتی را بر مبنای ارزش‌های هر جامعه تصویر کند. در این مقاله با استفاده از روش پژوهش کیفی «تحلیل مضمون» و در جستجوی سازوکار شکل‌گیری نظریه‌های سیاستی فرهنگی به واکاوی خاستگاه آن در ادبیات سیاست‌گذاری فرهنگی و نظریه‌های فرهنگی می‌پردازیم تا ضمن نشان دادن دلایل شکل‌گیری سیاست‌های فرهنگی، بستر نقد ادبیات رقیب نیز فراهم گردد و زمینه‌ای برای طراحی نظریه‌های سیاستی فرهنگی در الگوی اسلامی - ایرانی پیشرفت آماده شود تا در این مسیر از نظریه‌های فرهنگی وارداتی استفاده نکنیم

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

From Ideology to Policymaking Patterns in the Western Cultural System (An Examination of the origins of political theories in formulating cultural policies)

نویسندگان [English]

  • Nasrollah aqajani 1
  • yosuf hoseinnejadkhaki 2
1 Assistant professor at Baqir al-olum University
2 PhD student in cultural policymaking, Baqir al-olum University, Qom. (author in charge)
چکیده [English]

One of the most effective cultural programs in countries are the cultural "policies, plans and programs" that are formulated and implemented in the form of government programs. The focus of cultural programs is "cultural policies". The basis for adjustment of cultural policies is political theory. Political theory is an applied theory that can illustrate the framework of government action and government intervention based on the values of each society. In this paper, through using qualitative content analysis method, in search of the mechanism for the formation of cultural political theories, we investigate its origins in cultural policymaking literature and cultural theories in order to provide the context for critique of the rival literature, while providing reasons for the formation of cultural policies. Therefore, the context for the design of cultural policy theories in the Islamic-Iranian model of progress can be prepared so that we do not use imported cultural theories along the way

کلیدواژه‌ها [English]

  • Policy theory
  • cultural policies
  • cultural theories
  • ideology
  1. آزاد ارمکی، تقی (1387) جامعه‌شناسی فرهنگ، تهران: نشر علم.
  2. آشوری، داریوش (1357)، فرهنگ سیاسی، چ11، تهران: مروارید.
  3. استریناتی، دومینیک (1388)، مقدمه‌ای بر نظریه‌های فرهنگ‌عامه، ترجمه: ثریا پاک‌نظر، چ5، تهران: گام نو.
  4. اسمیت، فیلیپ (1391)، درآمدی بر نظریه فرهنگی، ترجمه: حسن پویان، چ3، تهران: دفتر پژوهش‌های فرهنگی.
  5. اسمیت، کوین بی و کریستوفر دابلیو لاریمر (1392)، درآمدی بر نظریه خط‌مشی‌گذاری عمومی، حسن دانایی‌فرد، چ1، تهران: صفار.
  6. اشتریان، کیومرث (1397)، نظریه سیاستی به‌مثابه الگوی اسلامیایرانی پیشرفت، چ1، تهران: مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت.
  7. اشتریان، کیومرث (1391)، مقدمه‌ای بر روش سیاست‌گذاری فرهنگی، تهران: نشر جامعه‌شناسان.
  8. افروغ، عماد (1379)، چشم‌اندازی نظری به تحلیل طبقاتی و توسعه،چ1، تهران: فرهنگ و دانش.
  9. ایمان، محمدتقی (1393)، فلسفه روش تحقیق در علوم انسانی، چ2، قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
  10. بهار، مهری (1388)، مطالعات فرهنگی، اصول و مبانی، چ2، تهران: سمت.
  11. بیات، عبدالرسول (1381)، فرهنگ واژه‌ها، چ2، قم: موسسه اندیشه و فرهنگ دینی.
  12. تامپسون، جان ب. (1378)، ایدئولوژی و فرهنگ مدرن، مسعود اوحدی، چ1، تهران: مؤسسه فرهنگی آینده پویان.
  13. توحید فام، محمد (1379)،«موانع توسعه فرهنگی در ایران بر اساس رهیافت‌های متفاوت توسعه»، مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دوره 49، ش6، ص159 - 185.
  14. دانایی‌فرد، حسن، سیدمهدی الوانی و عادل آذر (1383)، روش‌شناسی پژوهش کیفی در مدیریت، تهران: صفار.
  15. شیخ‌زاده، محمد و همکاران (1390)، «تحلیل مضمون و شبکه مضامین، روشی ساده و کارآمد برای تبیین الگوهای موجود در داده‌های کیفی»، فصلنامه علمی - پژوهشی اندیشه مدیریت راهبردی، ش10، ص151 - 198.
  16. علی بابایی، غلامرضا (1384)، فرهنگ سیاسی، چ2، تهران: نشرآشتیان.
  17. مطهری، مرتضی (1378)، مجموعه آثار، ج2، چ16، تهران: صدرا.
  18. مک گوییگان، جیم (1388)، بازاندیشی در سیاست فرهنگی، ترجمه: نعمت الله فاضلی و مرتضی قلیچ، چ1، تهران، دانشگاه امام صادق (ع).
  19. هومن، حیدرعلی (1389)، راهنمای عملی پژوهش کیفی، چ2، تهران: سمت.
  20. یونسکو (1376)، فرهنگ و توسعه، رهیافت مردم‌شناسی توسعه، ترجمه: نعمت‌الله فاضلی و محمد فاضلی، چ1، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.