آسیب‌شناسی فرایند تولید برنامه در تلویزیون (مطالعۀ موردی: برنامه ماه عسل 1394)

نوع مقاله : علمی ـ پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه ارتباطات دانشگاه تهران

2 کارشناسی‌ارشد ارتباطات دانشکده صداوسیما - واحد قم (نویسنده مسئول)

چکیده

از میان ابعاد سه‌گانه بررسی تلویزیون که شامل: تولید، محتوا و مخاطب است، به‌طور ویژه درباره بررسی آسیب‌شناسی فرآیندهای تولید برنامه ماه عسل از دیدگاه صاحب‌نظران حوزه فرهنگ و رسانه است. در این پژوهش از ادبیات مفهومی متناسب با حوزۀ فرایند تولید رسانه استفاده شد و روش تحقیق آن مطالعۀ کیفی است که با بهره‌گیری از تکنیک مصاحبۀ عمیق با متولیان تولید و صاحب‌نظران صورت گرفت. بر اساس یافته‌های تحقیق، به‌طورکلی نبود سیاست‌های شفاف و دستورالعمل‌های تولیدی مشخص، از جمله آسیب‌های اصلی در بخش تولید برنامه‌های تلویزیون است. به‌طور ویژه، در برنامه ماه عسل تکراری‌شدن موضوعات سوژه‌ها باعث جذابیت کمتر آن نسبت به سال‌های گذشته شده است. از سوی دیگر تأکید برنامه‌سازان به مخاطب‌پژوهی بر اساس نظرسنجی باعث توجه کمتر به سایر روش‌های مخاطب‌پژوهی و پژوهش‌های محتوایی همچون «تحلیل دریافت، تحلیل محتوا، تحلیل روایت، مصاحبه و سایر پژوهش‌های ضروری» برای ارزیابی از چنین برنامه‌هایی شده است. در مجموع به نظر می‌رسد که برنامۀ ماه عسل برای بهبود کیفیت برنامه‌سازی در سال‌های آینده در زمینۀ سیاست‌های تولید، مخاطب‌شناسی و پژوهش نیازمند بازنگری است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Pathology of the Program Production Process on TV (Case Study: Honeymoon Program, 2015)

نویسندگان [English]

  • Mahdi Montazer Ghaem 1
  • Masoud Raoof 2
1 Assistant Professor, Department of Social Communications, Faculty of Social Sciences, University of Tehran
2 MS in Communication Sciences, Faculty of Radio and Television, Qom Campus
چکیده [English]

Among the three dimensions of the TV program evaluation, which includes: production, content, and audience, this article focuses specifically on the pathological study of the of Honeymoon program production processes from the viewpoint of culture and media professionals. In this research, a conceptual literature related to the field of media production process has been used and its research method was a qualitative study using a deep interviewing technique with production managers and experts. According to the research findings, the lack of clear policies and specific production guidelines, are among the major problems to the television program production sector, and especially in the honeymoon program, the repetition of subjects has made it less attractive than ever before. On the other hand, the emphasis of the TV programmers on the audience studies based on survey has led to neglecting other methods of audience studies and content research, such as perception analysis, content analysis, narrative analysis, interview, and the like to evaluate such programs. In sum, it seems that the Honeymoon program needs to be evaluated and reviewed in terms of production policies, audiences and research in order to improve the quality of programming in the coming years.

کلیدواژه‌ها [English]

  • TV
  • pathology
  • production
  • Honeymoon program
  1. ابریشم‌کار، مریم (1384)، فرایند تولید سازمان صداوسیما: برنامه‌سازی ویژه نوجوانان، پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد دانشگاه تهران.
  2. استریناتی، دومینیک (1387)، درآمدی بر نظریۀ فرهنگ عامه، ترجمه: ثریا پاک‌نظر، تهران: نشر گام نو.
  3. استیک، برات (1379)، هنر پژوهش موردی، ترجمه: محمدعلی حمید رفیعی، تهران: دفتر پژوهش‌های فرهنگی.
  4. اسماعیلی، امیر (1386)، بررسی نظام تولید برنامههای طنز تلویزیون در صدا و سیما، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تهران.
  5. صبوری، منوچهر (1374)، جامعهشناسی سازمانها، تهران: شب تاب.
  6. گلابی، سیاوش (1381)، جامعهشناسی سازمانها، تهران: میترا.
  7. محسنیان‌راد، مهدی (1387)، ارتباط‌شناسی، تهران: سروش.
  8. معتمدی، بشیر (1386)، نظام تولید برنامه‌های دینی تلویزیون در سازمان صداوسیما، پایان‌نامۀ کارشناسی‌ارشد، دانشگاه تهران.
  9. مک کوایل، دنیس (1388)، درآمدی بر نظریۀ ارتباطات جمعی، ترجمه: پرویز اجلالی، تهران: دفتر مطالعات و توسعۀ رسانه‌ها.
  10. ویلیامز، کوین (1390)، درک تئوری رسانه، ترجمه: رحیم قاسمیان، تهران: نشر ساقی.
  11. Caldwell, John Thornto (1995),  Televisuality : Style, Crisis, and Authority in American Television Communication, Media, and Culture. New Brunswick, New Jersey: Rutgers University Press.
  12. Lacey, Nick (2002), Media Institutions and Audiences Key Concepts in Media Studies. Macmillan: Palgrave.
  13. Mayer, Vicki, Banks, Marianda J, Caldwell, john T (2009), Production Studies Cultural Studies of Media Industries. New York and London: Routledge.