تاثیر پیام‌های بازرگانی ماهواره‌ای بر تغییر روابط میان‌فردی زوجین

نوع مقاله : علمی ـ پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه علوم اجتماعی دانشگاه باقرالعلوم(ع)

2 کارشناسی‌ارشد ارتباطات فرهنگی دانشگاه باقرالعلوم(ع)

چکیده

رسانه‌های نوین همچون ماهواره، در عصر کنونی با پوشش جهانی و برنامه‎ریزی هدفمند، سعی دارند تا با نفوذ در تمامی ابعاد زندگی فردی و اجتماعی بشر، فرهنگ و ارزش‌های غربی را در قالب‌های متنوع، به‌تدریج و البته بدون مقاومت، جایگزین هویت واقعی مخاطبان خود کنند. پیام‌های بازرگانی، گونه‌ای از این قالب‌های رسانه‌ای و تاثیرگذار است که سوای از هدف نهایی تغییرات ارزشی، با تغییر نگرش و تاثیر بر توده‌ها به‌ویژه خانواده‎ها، بسترهای فرهنگی لازم را برای تأمین منافع مادی نیز فراهم می‌کند.
 از یک‌سو، نیاز روزافزون تولیدکنندگان کالا و خدمات به یافتن بازارهای جدید با بهره‌گیری از همه ظرفیت‌های رسانه و از سویی دیگر، خانواده‌ها و به‌ویژه زوجین که رکن اصلی خانواده بوده و همواره نیازمند شناخت، راهنمایی و کسب تجربه برای رفع نیازهای خود می‌باشند، سبب توجه و اهمیت تبلیغ محصولات بازرگانی شده است. در این میان، راهنمایی‌های کاذب این تبلیغات، برای زوجین، بسیار مخاطره‌انگیز شده و سبب پدیدآمدن آسیب‌های متعدد در عرصه خانواده و ارتباط زوجین شده است. مقاله حاضر تلاش می‌کند تا با روش اسنادی و نیز تکیه به تحلیل محتوای برخی از پیام‌های بازرگانی، به بازخوانی این تاثیرات و آسیب‌ها بپردازد.
از مهم‌ترین این تاثیرات می‌توان به: تغییر سبک‌زندگی، تضعیف بنیان خانواده، عدم مسئولیت‌پذیری، کاهش ارتباط عاطفی، ترویج روحیه خیانت زوجین، ایجاد بیماری‌های روانی، اشاعه فساد اخلاقی و بی‌بندوباری و نیز ضررهای مالی اشاره کرد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Effects of Satellite TV Advertisements on Interpersonal Relationships of Couples

نویسندگان [English]

  • Shamsollah Mariji 1
  • Hakime Ehsani 2
1 Associate Professor, Department of Social Sciences, Baqir al-Olum University
2 MS in Cultural Communication, Baqir al-Olum University
چکیده [English]

Nowadays, modern media for example satellite TVs with a global coverage and purposeful planning, try to replace their audiences' real Identities with western culture and values by penetrating into all aspects of personal and social human life. They do this work with a broad range of formats, gradually and of course without resistance. Commercial Ads are one of these influential media formats that beside the ultimate purpose of altering values, provide by changing attitudes and affecting masses, particularly families, required cultural contexts for the provision of material interests.
 On the one hand, goods and services providers' increasing demand to find new markets with the utilization of all media capacities and on the other hand, families and especially couples that are main pillars of families, are always in need of learning, guidance and gaining experience for satisficing their needs. These two sides' needs have brought about attention to and an importance of commercial products' promotion. In the meantime, these ads' false guidance has become very dangerous for couples and caused numerous damages in the realm of family and couples' communication. The present paper tries with an archival method and with an emphasis on content analysis of some commercial ads, study some of these influences and damages.
Some of the most important of these effects include the change in lifestyle, weakening family base, lack of responsibility, the decrease in the emotional relationship, promotion of marital infidelity, causing mental illnesses, spreading immorality and promiscuity and financial losses.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Couples
  • Satellite TV
  • Commercial Ads
  • Satellite TV Promotions, Interpersonal Relationships
  1. * قرآن‌کریم

    1. اسمیت، آلفرد جی (1381)، ارتباطات و فرهنگ (2)، ترجمه: اکرم هادی‌زاده مقدم و همکاران، تهران: سمت.
    2. امام خمینی(ره)، روح‌الله (1378)، صحیفه نور، تهران: مرکز تنظیم و نشر آثار امام4.
    3.  آزاد ارمکی، تقی (1376)، رسانه‌ها و فرهنگ، چاپ اول، تهران: سروش.
    4. بهشتی، احمد (1388)، خانواده در قرآن، قم: بوستان کتاب.
    5. بیات، حجت‌الله (1394)، دین و مبانی ارتباطات، قم: موسسه علمی- فرهنگی دارالحدیث.
    6. پارسانیا، حمید (1391)، جهان‌های اجتماعی، قم: کتاب فردا.
    7. پورکریمی، جواد (1381)، «تبلیغات رسانه‌ای و تغییر نگرش مخاطبان»، فصلنامه پژوهش و سنجش صداوسیما، تهران: سروش.
    8. جوادی آملی، عبدالله (1387)، زن در آئینه جلال و جمال، قم: إسرا.
    9. حر عاملی، محمد بن‌الحسن (1416)، وسایل‌الشیعه، قم: موسسه آل‌البیت(ع).
    10. خسروپناه، عبدالحسین (1384)، آسیب‌شناسی جامعه دینی، قم: نشر معارف.
    11. خندان، محسن (1374)، تبلیغات اسلامی و دانش ارتباطات اجتماعی، تهران: سازمان تبلیغات اسلامی.
    12.  دیندار فرکوش، فیروزه و آرزو حیدربی (1391)، «بررسی تأثیر تبلیغات تجاری شبکه‌های ماهواره‌ای فارسی زبان بر نگرش مخاطبین و اقدام آنها به خرید»، فصلنامه: مطالعات رسانه‌ای، ش12
    13. رحمانی، امیر (1391)، بررسی فقهی مدیریت در روابط زن و شوهر، قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی.
    14. سورین ورنر و جیمز تانکارد (1386)، نظریه‌های ارتباطات، ترجمه: علیرضا دهقان، تهران: دانشگاه تهران.
    15. سیدقطب، سیدعلی و سیدهادی خامنه‌ای (1351)، ادعانامه‌ای علیه تمدن غرب و دورنمایی از رسالت اسلامی، مشهد: انتشارات طوس.
    16. صالحی‌امیری، رضا و هیلدا ملکی راسته‌کناری (1390)، «بررسی تأثیر ماهواره بر پوشش دختران دبیرستانی»، پژوهشنامه: علوم اجتماعی، ش 74.
    17. غفاری، غلامرضا و عادل ابراهیمی لویه (1389)، جامعه‌شناسی تغییرات اجتماعی، تهران: آگرا و لویه.
    18.  فام، زلف‌علی و گروهی دیگر (1387)، «بررسی تأثیر صنعت فرهنگ بر هویت اجتماعی با تاکید بر شبکه‌های تلویزیونی ماهواره‌ای»، در: نشریۀ رسانه، اطلاع‌رسانی و کتابداری، ش 76.
    19. قرائتی، محسن (1376)، امر به‌معروف و نهی از منکر، تهران: مرکز فرهنگی درس‌هایی از قرآن.
    20. کلینی، شیخ یعقوب (1375)، اصول کافی، ج 2، تحقیق: علی‌اکبر غفاری، تهران: نشر دارالکتب‌الاسلامیه.
    21. مجلسی، محمدباقر (1394)، بحارالانوار، ج 103، ترجمه: ابوالحسن موسوی همدانی، اصفهان: موسسه تحقیقات و نشر معارف اهل‌بیت(ع).
    22. محمودیان، حسین و محمدرضا شرفی، سهیلا خوش‌بین و احمد احمدی (1384)، دانش خانواده، تهران: سمت.
    23. مریجی، شمس‌الله (1387)، کاربرد جامعه‌شناسی در تبلیغ، قم: تپش.
    24. منادی، مرتضی (1385)، جامعه‌شناسی خانواده، تهران: دانژه.