واکاوی تجارب زیسته مؤثر یا مخل بر آرامش زنان پس از ازدواج: مطالعه موردی زنان 20تا30 ساله شهر اَهرم

نوع مقاله : علمی ـ پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد، رشته مطالعات زنان دانشگاه ادیان و مذاهب قم. ایران (نویسنده مسئول).

2 گروه آموزش معارف اسلامی، دانشگاه فرهنگیان، تهران، ایران.

10.22081/jiss.2024.66119.1996

چکیده

ازدواج، زمینه‌ساز پربارترین روابطی است که زن و شوهر در طول زندگی مشترک، می‌توانند با داشتن رابطه مطلوب و سازشی، سلامت روانی و آرامش خود را تعیین ‌کنند. هدف تحقیق حاضر، مطالعه تجارب زیسته مؤثر یا مخل بر آرامش زنان متأهل است که در بازۀ زمانی 1 تا 5 سال از زندگی مشترکشان گذشته است. روش این نوشتار از نوع کیفی و به روش تحلیل مضمون و تکنیک آتراید استرلینگ به صورت مصاحبه‌های نیمه‌ساختاریافته و نمونه‌گیری هدفمند بوده و جامعه هدف 13 زن متأهل با میانگین سنی 20تا 30 ساله شهر اَهرم از استان بوشهر بوده‌اند. برای تحلیل مضامین از نرم‌افزار MAXQDA2020 استفاده شد که طبق نتایج حاصل از داده‌های متنی به‌دست‌آمده، مقوله فراگیر مهارت‌های ارتباطی مؤثر شامل عوامل سازمان‌‌دهنده‌ای همچون روابط توجه‌آمیز عاطفی، روابط سازشگر و پشتیبان، همسویی ارزشی و اخلاقی و تعاملات در ارتباطات با فرزند می‌باشد. مقولات در ارتباط با تعاملات ناکارامد و مخل آرامش زنان، شامل: مضامین سازمان‌‌ دهندۀ، تعارضات در ارتباط با خانواده‌ زوجین، تعاملات افراطی همسر با دوستان، روابط و واکنش‌های ناکارامد و مشکلات اقتصادی است. همسو با یافته‌های تحقیق حاضر می‌توان نتیجه گرفت آموزش فنون و مؤلفه‌های ارتباطی مطلوب بین فردی و تأمین نیازهای شناختی، می‌تواند عامل بهبود روابط و اصلاح تعاملات ناکارامد و مراقبت و کاهش تعارضات بین فردی در زوجین باشد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

An Analysis of Effective or Disruptive Lived Experiences on Women's Peace Post-Marriage: A Case Study of Women Aged 20 to 30 in the City of Ahram

نویسندگان [English]

  • narges mandegar 1
  • razieh miralimalek 2
1 Senior student of Women's Studies
2 Assistant Professor, Department of Islamic Education, Farhangian University, Tehran, Iran.
چکیده [English]

Marriage establishes one of the most fruitful relationships where spouses, through having a positive and harmonious relationship, can determine their mental health and tranquility. This study aims to explore the lived experiences that either positively or negatively impact the tranquility of married women who have been in their marriage for 1 to 5 years. The research employed a qualitative approach using thematic analysis and the Atreide Sterling technique through semi-structured interviews and purposive sampling. The target group consisted of 13 married women aged 20 to 30 years from the city of Ahram in Bushehr, Iran. The MAXQDA2020 software was used for thematic analysis. Results from the textual data revealed that the overarching category of effective communication skills includes organizing factors such as attentive emotional relationships, supportive and accommodating relationships, value and moral alignment, and interactions in communication with children. Categories related to ineffective interactions and disturbances to women's tranquility include organizing themes such as conflicts with the spouse's family, excessive interactions with the spouse's friends, dysfunctional relationships and reactions, and economic problems. In line with the findings of this study, it can be concluded that training in effective interpersonal communication techniques and addressing cognitive needs can improve relationships, correct ineffective interactions, and reduce interpersonal conflicts among couples.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Couple Tranquility
  • Married Women
  • Communication Skills
  • Thematic Analysis
  • Ahram City
احمدی، محمدرضا؛ رحیمی مهران، حسن. (1400). کارآمدی بسته آموزشی ارتقای روابط عاطفی زوجین براساس آیه مودت و رحمت نسبت به رضایت زناشویی. فصلنامه فرهنگی- تربیتی زنان و خانواده، 16(57)، صص 29-48.
احمدی، وکیل؛ جهانگیری، عفت و کریمی، جلیل. (1400). همسان‌همسری ارزشی و رضایت زناشویی (مطالعۀ موردی: شهر نورآباد). جامعه‌شناسی کاربردی، شماره 84،صص 143-156.
بانکی پورفرد، امیرحسین. (1399). زن و خانواده برگرفته از بیانات حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای (مدّظلّه‌العالی). تهران: انتشارات انقلاب اسلامی.
بک، آرون تی. (1388). عشق هرگز کافی نیست  (چاپ بیست‌وسوم، مترجم: مهدی قراچه داغی). تهران: نشر ذهن آویز.
بنی‌اسدی، حسین. (1381). بررسی اثر پاره‌ای از عوامل موثر فردی-اجتماعی بر سازگاری زناشوئی. علوم انسانی دانشگاه سیستان و بلوچستان، شماره 20، صص 7-29.
به پژوه، احمد. (1394). ازدواج موفق و خانواده سالم، چگونه؟ تهران: انجمن اولیا و مربیان.
بیستونی، محمد. (1384). شادى و آرامش از دیدگاه قرآن و نهج البلاغه (ج8). تهران: بیان جوان.
جاویدی، نصیرالدین. (1392). اثربخشی زوج درمانی هیجان‌مدار بر بهبود رضایت زناشویی زوجین و کنترل رفتار خانواده. مشاوره کاربردی، 3(2)، صص 65-78.
چراغی، مونا؛ مظاهری، محمدعلی؛ موتابی، فرشته؛ پناغی، لیلی . صادقی، منصوره‌السادات. (1393). مقایسه رابطه با خانواده همسر در دو گروه افراد راضی و ناراضی از ارتباط مذکور. خانواده پژوهی، 10(40)، صص 451-474.
حاج علی‌اکبری، محمدجواد. (1392). مطلع عشق: گزیده‌‌ای از رهنمودهای حضرت‌ آیت‌الله العظمی سیدعلی خامنه‌ای (مدظله‌العالی) به زوج‌های جوان. تهران: انتشارات انقلاب
اسلامی.
حیدری هرستانی، فرشته. (1397). بررسی کیفی سازوکارهای آرامش روانی زنان متأهل در خانواده. پایانامه کارشناسی ارشد رشته مشاوره گرایش خانواده، دانشگاه روان‌شناسی و علوم
تربیتی.
خجسته‌مهر، رضا؛ محمدی، رزگار. (1395). تجربه خوشبختی در ازدواج‌های پایدار: یک مطالعه کیفی. فصلنامه روان‌شناسی خانواده، 3(2)، صص 7-53.
رجایی، محمدرضا. (1388). راه‌های رسیدن به موفقیت و خوشبختی (ج2). اصفهان: اقیانوس معرفت.
رحیمی‌یگانه، زهرا. (1389). خانواده موفق: راهکارهای دستیابی به یک خانواده متعادل (چاپ سوم). اصفهان: حدیث راه عشق.
روشنی، شهره‌باستانی؛ سوسن و نهله غروی نائینی. (1394). تجربه احساس آرامش زنان در زندگی زناشوئی: مطالعه کیفی با رویکرد نظریه مبنایی. فصلنامه مطالعات زن و خانواده، 3(2)، صص 61-89.
روشنی، شهره‌باستانی؛ سوسن، نهله غروی نائینی. (1399). پیامدهای اختلال در احساس آرامش زنان در زندگی زناشویی. فصلنامه پژوهشنامه اسلامی زنان و خانواده، 8(19)،
صص 47-72.
زارع بیدگی، سعیده. (1394). عوامل موفقیت‌ها و شکست‌ها در ازدواج در قرآن و
روایات
، دانشگاه پیام نور، رشته الهیات و معارف اسلامی، گرایش علوم قرآن
و حدیث.
شکوهی، مسعود. (1388). آشنایی با مهارت‌های زندگی از دیدگاه اسلام. تهران: مرکز پژوهش‌های اسلامی صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران.
شمسا، روح‌الله؛ حسینی، زهره. (1397). مدیریت روابط همسران و خانواده (ج1). مشهد: آستان قدس رضوی. شرکت به نشر.
شیخ‌زاده، محمد. (1391). الگوی رهبری خدمت‌گزار مبتنی بر دیدگاه امام خمینی&. فصلنامه علمی – تخصصی اسلام و مدیریت، ش1، صص 7-36.
غلامزاده جفره، مریم. (1395). رساله دکتری: مقایسه هدف‌مندی کارکرد‌های ازدواج در افراد متأهل راضی و ناراضی و بررسی ارتباط آن با نشاط. تهران: دانشکده روان‌شناسی و علوم تربیتی دانشگاه علامّه طباطبائی ره.
فولادی، فائزه؛ اژه‌ای، جواد؛ غلامعلی لواسانی، مسعود؛ برزگر کهنمویی، ساناز و جلوانی، راضیه. (1392). اثربخشی آموزش مهارت‌های ارتباطی بر کیفیت زندگی زنان متأهل. فصلنامه آموزش و ارشیابی، 6(21)،  صص 127-141.
کاظمی، پروانه؛ آقامحمدیان شعرباف، حمیدرضا؛ مدرس غروری، مرتضی و مهرام، بهروز. (1389). بررسی اثربخشی برنامه ارتقاء کیفیت زندگی زوجین بر رضایتمندی زناشویی و سلامت روان. پژوهش‌های روان‌شناسی بالینی و مشاوره 1(2)، صص71-86.
کریمی، اصغر؛ احمدی، صدیقه و زهراکار، کیانوش. (1399). اثربخشی مهارت‌های زناشویی به روش گاتمن الگوهای ارتباطی زنان. فصلنامه فرهنگ مشاوره و روانی، 11(44)، صص 253-278 .
کلاود، هنری. (1392). زندگی مشترک و حد و مرزهایش (مترجم: فرناز فرود، چاپ سوم). تهران: صابرین.
کنارکوهی، هوشنگ؛ صادقی، عباس و شیخی قلعه سردی، رحمان (1398). بررسی اثربخشی زوج‌درمانی هیجان‌مدار بر افزایش شادکامی و بهبود الگوهای ارتباطی زوجین شهر ایذه. مجله دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی مشهد، سال 61، صص 518-528.
گاتمن، جان؛ سیلور، نان. (1388). هفت اصل اخلاقی برای موفقیت در ازدواج (چاپ ششم، مترجم: مهدی قراچه داغی). تهران: ذهن آویز.
گرانت، سیمون. (1399). مهارت برقراری روابط عاطفی (20قانون طلایی ازدواج موفق) (مترجمان: فروغ طافی، زینب ساربانی). تهران: آپریس.
لاهیجی؛ لاله‌آجلی؛ مقتدری؛ نازفر. (1395). بررسی اثربخشی آموزش‌های مبتنی بر نظریه گاتمن بر کاهش تعارضات زناشویی. سومین کنفرانس بین‌المللی پژوهش‌های نوین در مدیریت اقتصاد و علوم انسانی.
محمّدی ری‌شهری، محمد. (1389). تحکیم خانواده از نگاه قرآن و حدیث، مترجم؛ حمیدرضا شیخی، چاپ دوم، قم: دارالحدیث.
مولوی، محمدحسین؛ سالاری‌فر، محمدرضا؛ فرهوش، محمد و رحمانی، مریم. (1398). راهکارهای غیرکلامی در تأمین نیازهای عاطفی همسران با توجه به منابع اسلامی، اسلام و پژوهش‌های روان‌شناختی، 5(2)، صص 65-81.
میلر، شراد؛ میلر، فیلیس؛ نانالی، الام و واکمن، دانیل. (1388). آموزش مهارت‌های ارتباط زناشویی: حرف زدن و گوش‌دادن به همدیگر (مترجم: فرشاد بهادری). تهران: رشد.
نعمتی، سلمان؛ احمدی، محمدرضا و ناروئی نصرتی، رحیم. (1396). ساخت آزمون اولیه آرامش روانی در پرتو ازدواج بر اساس منابع اسلامی. فصلنامه روان‌شناسی و دین، ش 38، صص 41-60.
https://www.alef.ir/news/4020419022.
https://dadsoo.com/divorce-statistics-in-iran60