شناسایی ابعاد و نشانگرهای شناختی، اجتماعی‌عاطفی و رفتاری مؤثر در سنجش آمادگی تحصیلی کودکان بدو ورود به دبستان

نوع مقاله : علمی ـ پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری رشته سنجش و اندازه‌گیری، گروه سنجش و اندازه‌گیری، دانشکده روان‌شناسی و علوم تربیتی دانشگاه علامه طباطبائی ره، تهران، ایران

2 دانشیار گروه سنجش و اندازه‌گیری، دانشکده روان‌شناسی و علوم تربیتی دانشگاه علامه طباطبائی ره، تهران، ایران (نویسنده مسئول).

3 استاد گروه سنجش و اندازه‌گیری، دانشکده روان‌شناسی و علوم تربیتی دانشگاه علامه طباطبائی ره، تهران، ایران

4 دانشیار گروه سنجش و اندازه‌گیری، دانشکده روان‌شناسی و علوم تربیتی دانشگاه علامه طباطبائی ره، تهران، ایران

5 دانشیار گروه روان‌شناسی و آموزش کودکان استثنایی، دانشکده روان‌شناسی و علوم تربیتی دانشگاه علامه طباطبائی ره، تهران، ایران

چکیده

اگرچه طرح سنجش آمادگی‌تحصیلی کودکان بدو ورود به دبستان، یکی از اقدامات بسیار مهم وزارت آموزش ‌و ‌پرورش است، اما یکی از چالش‌های عمدۀ آن، نبود یک مدل نظری بومی حاویِ ابعاد و نشانگرهای آمادگی‌تحصیلی است؛ بنابراین پژوهش حاضر با هدف شناسایی ابعاد و نشانگرهای مؤثر در سنجش آمادگی‌تحصیلی کودکان بدو ورود به دبستان انجام شد. برای دسترسی به این هدف، کتاب‌های درسی و اهداف دوره پیش‌دبستانی، کتاب‌های درسی پایه اول دبستان، کتاب راهنمای معلم در ارزشیابی توصیفی و نظر معلمان پایه اول دبستان از روش مصاحبه نیمه‌ساختاریافته، با استفاده از رویکرد کیفی و روش تحلیل مضمون بررسی شدند. یافته‌های حاصل از تحلیل مضمون به استخراج 5 مضمون فراگیر، 9 مضمون سازمان‌دهنده و 220 مضمون پایه منجر شد. یافته‌ها نشان داد که مهارت‌های حرکتی، مهارت‌های گفتار و زبان، مهارت‌های شناختی، مهارت‌های اجتماعی‌عاطفی، و شایستگی‌های عمومی، ابعاد تشکیل‌دهنده آمادگی‌تحصیلی هستند. هرچند که پژوهش‌های گذشته به مضمون‌های فراگیر اشاره کردند، ولی با توجه به چندبعدی‌بودن آمادگی‌تحصیلی ضرورت داشت که مضمون‌های پایه نیز تعیین شوند. در این پژوهش، بُعد حرکتی به دو مؤلفه جزیی‌تر به نام مهارت‌های حرکتی درشت و ظریف؛ بُعد شناختی به مؤلفه‌های دانش و اطلاعات عمومی، حافظه، ریاضیات و حساب، و استدلال دیداری‌فضایی؛ بُعد عاطفی‌اجتماعی به مؤلفه‌های تعامل با همسالان و تعامل با بزرگسالان؛ بُعد شایستگی‌های عمومی به مؤلفه‌های مسئولیت‌پذیری و نگرش مثبت به مدرسه افراز شدند و مضمون‌های پایه در زیر مؤلفه مربوطه قرار گرفتند تا متولیان آموزش‌ و‌ پرورش بتوانند براساس آنها اقدام به ساخت ابزارهای لازم برای سنجش این سازه مهم کنند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

An Identification of Cognitive, Social-emotional and Behavioral Dimensions and Indicators Effective in Measuring Children's Academic Readiness When Entering Primary School

نویسندگان [English]

  • Mostafa Aalikhani 1
  • Asghar Minaei 2
  • Noorali Farrokhi 3
  • Mohammad Asgari 4
  • Mehdi DastjerdiKazemi 5
1 PhD student, Measurement and Evaluation, Department of Measurement and Evaluation, Allameh Tabataba'i University, Faculty of Psychology and Education Sciences, Tehran, Iran
2 Associate Professor, Department of Measurement and Evaluation, Allameh Tabataba'i University, Faculty of Psychology and Education Sciences, Tehran, Iran
3 Professor, Department of Measurement and Evaluation, Allameh Tabataba'i University, Faculty of Psychology and Education Sciences, Tehran, Iran
4 Associate Professor, Department of Measurement and Evaluation, Allameh Tabataba'i University, Faculty of Psychology and Education Sciences, Tehran, Iran
5 Associate Professor, Department of Psychology and Special Education, Allameh Tabataba'i University, Faculty of Psychology and Education Sciences, Tehran, Iran.
چکیده [English]

Although assessing school readiness in children prior to entering primary school is an important initiative of the Ministry of Education, one of its main challenges is the lack of a native theoretical model containing the dimensions and indicators of school readiness. Therefore, this study aimed to identify the dimensions and indicators influencing the assessment of school readiness in children prior to entering primary school. To achieve this goal, preschool textbooks and curriculum objectives, first-grade textbooks, a teacher's guide in descriptive evaluation, and the opinions of first-grade teachers were examined using a semi-structured interview method, employing a qualitative approach and thematic analysis. The thematic analysis resulted in the extraction of 5 overarching themes, 9 organizing themes, and 220 basic themes. The findings revealed that motor skills, language and speech skills, cognitive skills, socio-emotional skills, and general competencies are the constituent dimensions of school readiness. While previous studies have addressed overarching themes, considering the multidimensional nature of school readiness, it was necessary to determine the basic themes as well. In this study, the motor dimension was further divided into gross and fine motor skills; the cognitive dimension was divided into general knowledge, memory, mathematics, and visual-spatial reasoning; the socio-emotional dimension was divided into peer interaction and interaction with adults; and the general competency dimension was divided into responsibility and positive attitude towards school. The basic themes were categorized under the relevant sub-dimensions, providing a basis for the development of assessment tools for this important construct by educational authorities.

کلیدواژه‌ها [English]

  • School Readiness Dimensions
  • Preschool
  • Thematic Analysis
  • Primary School
  • School Readiness Assessment

مراجع

1.آناستازی، ا. (1386). روان آزمایی (مترجم: محمدنقی براهنی). تهران. انتشارات دانشگاه تهران. [سال انتشار به زبان اصلی، 1976].
2.بهاری، ام‌البنین. (1389). بررسی میزان موفقیت آزمون غربالگری آمادگی‌تحصیلی گام نخست و گام دوم در پیش‌بینی عملکرد تحصیلی دانش آموزان سال اول ابتدایی شهرستان اراک؛ در یک دوره 5 ساله: از سال 1383 الی 1388. دانشگاه الزهرا(س)، دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی.
3.حاج نوروزی، سعیده. (1390). بررسی عملی‌بودن، اعتباریابی و رواسازی آزمون آمادگی‌ تحصیلی متروپالیتن. دانشگاه آزاد اسلامی. واحد تهران مرکزی. دانشکده روان‌شناسی و علوم تربیتی.
4.ریاحی‌نژاد، حسین؛ رزاقی، هادی. (۱۳۹۸). مجموعه مصوبات شورای عالی آموزش و پرورش. تهران: انتشارات سادس.
5.عابدی جعفری، حسن؛ تسلیمی، محمدسعید؛ فقیهی، ابوالحسن و شیخ‌زاده، محمد. (1390). تحلیل مضمون و شبکه مضامین: روشی ساده و کارآمد برای تبیین الگوهای موجود در داده‌های کیفی. اندیشه مدیریت راهبردی (اندیشه مدیریت)، 5(2)، صص 151-198.
6.قاسمی، حمید و همکاران. (1400). مرجع پژوهش. تهران: انتشارات اندیشه آرا.
7.گال، مردیت؛ بورگ، والتر؛ گال، جویس. (1397). روش‌های تحقیق کمی و کیفی در علوم تربیتی و روا‌ن‌شناسی (مترجم: احمدرضا نصر و همکاران). تهران: سمت [سال انتشار به زبان اصلی، 1996].
8.میرزمانی، سمیرا سادات. (1392). ویژگی‌های روان‌سنجی آزمون سنجش آمادگی ورود به مدرسه برکن (نسخه سوم). دانشگاه آزاد اسلامی. واحد تهران مرکزی. دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی.
9.نوائی، خدیجه. (1392). بررسی روایی پیش بین آزمون آمادگی‌تحصیلی طرح سنجش کودکان بدو ورود به دبستان شهر تهران. دانشگاه علامه طباطبایی. دانشکده روان‌شناسی و علوم تربیتی.
10.Abu Taleb, T. F. (2013). Necessary school readiness skills for kindergarten success according to Jordanian teachers. Early Child Development and Care, 183(12), pp. 1878-1890. 
11.Al-Hassan, S. M., & Lansford, J. E. (2009). Assessing the school readiness of children in Jordan. The Journal of educational research, 12(1), p. 4. 
12.Ames, P. (2013). Learning to be responsible: Young children transitions outside school. Learning, Culture and Social Interaction, 2(3), pp. 143-154. 
13.Blair, C., & Raver, C. C. (2015). School readiness and self-regulation: A developmental psychobiological approach. Annual review of psychology, 66, p. 711. 
14.Braun, V., & Clarke, V. (2006). Using thematic analysis in psychology. Qualitative research in psychology, 3(2), pp. 77-101. 
15.Brown, C. P. (2015). Conforming to reform: Teaching pre-kindergarten in a neoliberal early education system. Journal of Early Childhood Research, 13(3), pp. 236-251. 
16.Bustamante, A. S., White, L. J., & Greenfield, D. B. (2017). Approaches to learning and school readiness in Head Start: Applications to preschool science. Learning and Individual Differences, 56, pp. 112-118. 
17.Dangol, R., & Shrestha, M. (2019). Learning readiness and educational achievement among school students. The International Journal of Indian Psychology, 7(2), pp. 467-476. 
18.Denham, S. A., Bassett, H. H., Zinsser, K., & Wyatt, T. M. (2014). How preschoolers' social–emotional learning predicts their early school success: Developing theory‐promoting, competency‐based assessments. Infant and Child Development, 23(4), pp. 426-454. 
19.Dow, E. A. (2015). The relationship between social-emotional development, academic achievement and parenting practices in young children who attend head start: City University of New York.
20.Gan, Y., Meng, L., & Xie, J. (2016). Comparison of school readiness between rural and urban Chinese preschool children. Social Behavior and Personality: an international journal, 44 (9), pp. 1429-1442. 
21.Geiger, R. E. (2019). Preschool Self-Regulation: A Predictor of School Readiness. 
22.Greenfield, P. M., Quiroz, B., & Raeff, C. (2000). Cross‐cultural conflict and harmony in the social construction of the child. New directions for child and adolescent development, 2000 (87), pp. 93-108. 
23.Jirout, J. J. (2020). Supporting early scientific thinking through curiosity. Frontiers in Psychology, 11, p. 1717. 
24.Kagan, S. L. (1990). Readiness 2000: Rethinking rhetoric and responsibility. The Phi Delta Kappan, 72(4), pp. 272-279. 
25.Kartal, H., & Guner, F. (2018). A review of articles that include the schools’ readiness dimension. European Journal of Educational Research, 7(3), pp. 431-443. 
26.Kay, L. (2018). School readiness: A culture of compliance?, University of Sheffield, 
27.Kentucky Department of Education. (2019). School Readiness Definition. Frankfort, ky Retrieved from https://education.ky.gov/curriculum/conpro/ prim-pre/Pages/School-Readiness-Definition.aspx.
28.Le, V.-N., Schaack, D., Neishi, K., Hernandez, W., & Blank, R. (2019). Advanced content coverage at kindergarten: Are there trade-offs between academic achievement and social-emotional skills? American Educational Research Journal, 56(4), pp. 1254-1280. 
29.Lenes, R., McClelland, M. M., ten Braak, D., Idsøe, T., & Størksen, I. (2020). Direct and indirect pathways from children’s early self-regulation to academic achievement in fifth grade in Norway. Early Childhood Research Quarterly, 53, pp. 612-624. 
30.Mann, T. D., Hund, A. M., Hesson‐McInnis, M. S., & Roman, Z. J. (2017). Pathways to school readiness: Executive functioning predicts academic and social–emotional aspects of school readiness. Mind, Brain, and Education, 11(1), pp. 21-31. 
31.Matson, J. L., & Hong, E. (2019). Self-help skills. Handbook of Intellectual Disabilities: Integrating Theory, Research, and Practice, pp. 763-773. 
32.National Education Goals Panel. (1997). Special Early Childhood Report, 1997. Washington, DC: U.S. Government Printing Office.
33.Ndung’u, p. N. (2021). Analysis of special needs educational support services on academic performance of learners with physical disabilities in kiambu county, kenya. 
34.Oktay, A., & Unutkan, Ö. P. (2003). İlköğretime hazır oluş ve okul öncesi eğitimle ilköğretimin karşılaştırılması. Gelişim ve eğitimde yeni yaklaşımlar, pp. 145-155. 
35.Pace, A., Alper, R., Burchinal, M. R., Golinkoff, R. M., & Hirsh-Pasek, K. (2019). Measuring success: Within and cross-domain predictors of academic and social trajectories in elementary school. Early Childhood Research Quarterly, 46, pp. 112-125. 
36.Pianta, R. (2002). School Readiness: A Focus on Children, Families, Communities, and Schools. The Informed Educator Series. 
37.Pianta, R., C, & La Paro, K. (2003). Improving Early School Success. Educational leadership, 60(7), pp. 24-29. 
38.Quinn, K. (2010). Testing for kindergarten: Simple strategies to help your child ace the tests for: Public school placement, private school admissions, gifted program qualification: Simon and Schuster.
39.Ramsook, K. A., Welsh, J. A., & Bierman, K. L. (2020). What you say, and how you say it: Preschoolers' growth in vocabulary and communication skills differentially predict kindergarten academic achievement and self‐regulation. Social Development, 29(3), pp. 783-800. 
40.Ricciardi, C., Manfra, L., Hartman, S., Bleiker, C., Dineheart, L., & Winsler, A. (2021). School readiness skills at age four predict academic achievement through 5th grade. Early Childhood Research Quarterly, 57, pp. 110-120.
41.Sahin, I. T., Sak, R., & Tuncer, N. (2013). Comparison of Preschool and First Grade Teachers' Views about School Readiness. Educational Sciences: Theory and Practice, 13(3), pp. 1708-1713. 
42.Saluja, G., Scott-Little, C., & Clifford, R. M. (2000). Readiness for School: A Survey of State Policies and Definitions. 
43.Savina, E. (2021). Self-regulation in preschool and early elementary classrooms: Why it is important and how to promote it. Early Childhood Education Journal, 49(3), pp. 493-501. 
44.Shah, P. E., Weeks, H. M., Richards, B., & Kaciroti, N. (2018). Early childhood curiosity and kindergarten reading and math academic achievement. Pediatric research, 84(3), pp. 380-386. 
45.Shallwani, S. (2009). The Social Construction of School Readiness. Online Submission. 
46.Soltaninejad, H., Zarei, M. A., Akbarfahimi, M., Azad, A., & Rabiei, F. (2021). The Development and Validation of a Scale for the Activities of Daily Living in Iranian Children. Basic and Clinical Neuroscience, 12(6), 
p. 837. 
47.SRI International. (2013). School Readiness Assessment 2012. Retrieved from california: https://www.siliconvalleycf.org/sites/default/files/publications/2012-silicon-valley-school-readiness-assessment.pdf
48.Unicef. (2012). School readiness: A conceptual framework. United Nations Children’s Fund: New York. 
49.Van Kleeck, A., & Schuele, C. M. (2010). Historical perspectives on literacy in early childhood. 
50.Webster-Stratton, C., & Reid, M. J. (2004). Strengthening Social and Emotional Competence in Young Children—The Foundation for Early School Readiness and Success: Incredible Years Classroom Social Skills and Problem-Solving Curriculum. Infants & Young Children, 17(2), pp. 96-113. 

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 17 خرداد 1402
  • تاریخ بازنگری: 12 شهریور 1402
  • تاریخ پذیرش: 09 مهر 1402

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار