بررسی اقتدار در آموزش‌‌های اخلاقی نهج‌البلاغه

نوع مقاله : علمی ـ پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترای مدرسی معارف، گرایش اخلاق، قم، ایران.

2 استادیار گروه معارف اسلامی دانشکده الهیات و علوم انسانی دانشگاه پیام نور قم، ایران (نویسنده مسئول).

3 دانشیار گروه معارف اسلامی دانشکده الهیات و علوم انسانی دانشگاه پیام نور قم، ایران.

چکیده

اتوریته به‌معنای اقتدار مشروع، مسئله‌ای است که از جنبه‌های مختلف مورد بررسی قرار گرفته و دارای انواع گوناگونی است. یکی از این انواع، اتوریته‌‌ آموزشی است. این مسئله توسط اندیشمندان و مکاتب فکری مورد بحث قرار گرفته است و از اشکالات واردشده به آن، این است که اتوریتهٔ معلمْ ممکن است سبب حذف استقلال یادگیرنده شود. پژوهش حاضر سعی نموده با هدف بررسی مفهوم و ماهیت اتوریته در آموزش‌‌های اخلاقی نهج‌البلاغه به بررسی اهداف و انواع آموزش در نهج‌البلاغه، همچنین اصول و شیوه‌‌های آموزش اخلاقی و اتوریته معلم و استقلال یادگیرنده در نهج‌البلاغه بپردازد. این پژوهش با روش تحلیل محتوای کیفی با رویکرد استقرایی مایرینگ (2000)، بر روی نهج‌البلاغه انجام شده است. شیوه نمونه‌گیری از نوع غیراحتمالی و از نوع هدف‌مند یا معیار بوده است که به‌روش متن‌پژوهی انجام شده و از اعتبار بازاندیشانه و راهبرد ارتقای کیفیت سیلورمن بهره گرفته شده است. آنچه از این پژوهش به دست آمده، بیانگر این است که اصول و شیوه‌‌های آموزش اخلاقی در نهج‌البلاغه گویای رابطه سلطه در آموزش نیست و با هدف آزادی و استقلال‌بخشی به یادگیرنده برنامه‌ریزی شده و جهت آزادی و تعقل او، و به‌دست‌آوردن کمال اختیاری است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

An Examination of Authority in the Moral Teachings of Nahj al-Balaghah

نویسندگان [English]

  • hamide mokhlesi 1
  • Mahmood shekh.eslami 2
  • Sayyed Hassan bathayi 3
  • Yad-o-llah dadjoo 3
1 PhD Student in Ma'arif Teacher Traning, Field of study: Ethics, Qom, Iran.
2 Assistant Professor, Department of Islamic Studies, Faculty of Theology and Humanities, Payame Noor University, Qom, Iran (Author in charge).
3 Associate Professor, Department of Islamic knowledge, Faculty of Theology and Humanities, Payame Noor University, Qom, Iran.
چکیده [English]


 
Authority, in the sense of legitimate authority, is an issue that has been examined from different aspects and has many types. One of these types is educational authority. Thinkers and schools of thought have discussed this issue, and one of the drawbacks is that the authority of the teacher may eliminate the learner's independence. The present study has tried to investigate the concept and nature of authority in Nahj al-Balaghah moral education to examine the goals and types of education in Nahj al-Balaghah, as well as the principles and methods of moral education, teacher authority, and learner independence in Nahj al-Balaghah. This research has been carried out on Nahj al-Balaghah through using qualitative content analysis method with Mayring (2000) inductive approach. The sampling method was non-probabilistic and purposeful or standard, which was done by text-studies method and Silverman's rethinking credibility and, quality improvement strategy was used. The findings of the study suggest that the principles and methods of moral education in Nahj al-Balaghah do not indicate the relationship of dominance in education and are planned with the aim of giving freedom and independence to the learner, and the goal of its freedom and reason is to achieve voluntary perfection.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Authority
  • moral education
  • ethics of science
  • Nahj al-Balaghah
  • power
* نهج‌البلاغه.
1. آقابخشی، علی. (۱۳۶۶). فرهنگ علوم سیاسی. تهران: مرکز اطلاعات و مدارک علمی ایران.
2. بیرو، آلن. (۱۳۶۷). فرهنگ علوم اجتماعی (مترجم: باقر ساروخانی). تهران: انتشارات کیهان.
3. تامپسن، کنت. (۱۳۸۸). امیل دورکیم (مترجم: شهناز مسمی‌‌پرست). تهران: نشر نی.
4. دورکیم، امیل. (بی‌تا).  قوانین و روش‌های جامعه‌شناسی (مترجم: ع. شکیباپور). بی‌جا: کتاب‌فروشی لاله.
5. دهخدا، علی‌‌اکبر. (۱۳۳۲). لغت‌‌نامه دهخدا. تهران: دانشگاه تهران.
6. روسو، ژان ژاک. (۱۳۸۰). امیل (مترجم: غلامحسین زیرک‌زاده). تهران: ناهید.
7. شعاری‌‌نژاد، علی‌‌اکبر. (۱۳۶۴). فرهنگ علوم رفتاری. تهران: انتشارات امیرکبیر.
8. مایر، فردریک. (۱۳۷۴). تاریخ اندیشه‌‌های تربیتی (ج۲، مترجم: علی‌‌اصغر فیاض). تهران: انتشارات سمت.
9. مطهرنیا، مهدی. (۱۳۶۸). قدرت، انسان، حکومت (ج۱). بی‌‌جا: انتشارات مهدی مطهرنیا.
10. مطهری، مرتضی. (۱۳۷۹). پیرامون انقلاب اسلامی. قم: صدرا.
11. نقیب‌‌زاده، میرعبدالحسین. (۱۳۷۴). نگاهی به فلسفه آموزش و پرورش. تهران: کتابخانه طهوری.
12. وبر، ماکس. (۱۳۶۷). مفاهیم اساسی جامعه‌شناسی (مترجم: احمد صدارتی). تهران: نشر مرکز.
13. وبر، ماکس. (۱۳۹۳). اقتصاد و جامعه (مترجم: عباس منوچهری). تهران: انتشارات سمت.
14. Mayring, philipp (2000). Qualitative content Analysis Forum Qualitative social Research. Online Journal, 1(2).
15. Weber, M. (1968). Economy and society. California, University of California Press, pp. 285-416.