Sociological-Psychological Study of the Relationship between Organizational Culture and Social Alienation: A Case Study of Secondary School Female Teachers of Tabriz City during the School Year 2014-2015

Document Type : The Quarterly Jornal

Authors

1 Associate Professor, Department of Social Sciences, Payame Noor University

2 MS in Sociology, Payame Noor University

Abstract

The present study was conducted with the aim of sociological-psychological study on the relationship between organizational culture and social alienation among secondary school female teachers of Tabriz in the school year 2014-2015. The research method was survey and the statistical population was all secondary school female teachers of Tabriz. The sample size was 373 people and sampling method was stratified random. Descriptive findings show that among the ten dimensions of organizational culture, the control dimension has the highest mean, and the reward and encouragement system has the lowest mean, and among the five dimensions of social alienation, the dimensions of feeling powerless and senseless have the highest mean and anomie feeling has the lowest score. The results of the correlation test show that there is a meaningful negative relationship between organizational culture and social alienation (r=-0.21). Also, the results of regression analysis indicated that the component of management support and organizational identity with beta values of -48.8 and 0.29, respectively, had the most effects on social alienation. Also, the results of path analysis indicated the direct effect of organizational culture, with a beta value of 0.34, on social alienation. The social alienation prediction equation has been able to explain 70.9% of the variance of the dependent variable.

Keywords


1.   آشتیانی، منوچهر (1383)، ماکس وبر و جامعه‌شناسی، تهران: نشر قطره.
2.   احمدی، حبیب (1384)، جامعه‌شناسی انحرافات، تهران: انتشارات سمت.
3.   بنیانیان، حمید (1387)، فرهنگ‌سازمانی، تهران: پایگاه رسمی انتشارات سوره.
4.   بیرامی، منصور؛ امانی بگلو، جواد؛ میرنسب، میرمحمود و مهسا صالح نجفی (1393)، «فرهنگ‌سازمانی دانشگاه و ازخودبیگانگی تحصیلی دانشجویان، نقش واسطه‌ای اهداف سلطه»، فصلنامۀ علمی- پژوهشی راهبرد فرهنگ، ش 28.
5.   بیرو، آلن (1375)، دائرةالمعارف علوم اجتماعی، ترجمه: باقر ساروخانی، تهران: انتشارات کیهان.
6.   جعفری، صدیقه؛ یزدی، سیّده منوره و سیمین حسینیان (1388)، «قابلیّت پیش‌بینی‌کنندگی فرهنگ‌سازمانی و فشار روانی شغلی»، مجلۀ علمی- پژوهشی علوم رفتاری، دورۀ 3، ش 4.
7.   حقیقتیان، منصور؛ هاشمی‌نژاد، سیّدهاشم و الهه میرزاییان (1394)، «بررسی برخی از عوامل اجتماعی و سازمانی مؤثر بر بیگانگی کارکنان (مورد مطالعه: سازمان جهاد کشاورزی اصفهان)»، مجلۀ علمی- پژوهشی مطالعات توسعۀ اجتماعی ایران، سال 7، ش 2.
8.   دیلینی، تیم (1387)، نظریه‌های کلاسیک جامعه‌شناسی، ترجمه: بهرنگ صدیقی و وحید طلوعی، تهران: نشر نی.
9.   ذکایی، محمّدسعید و محمّدجواد اسماعیلی (1390)، «جوانان و بیگانگی تحصیلی دانشگاهی»، فصلنامۀ علمی- پژوهشی تحقیقات فرهنگی ایران، ش 16.
10. ربانی خوراسگانی، رسول و ابراهیم انصاری (1384)، جامعه‌شناسی کار و مشاغل (دیدگاه‌ها و نظریه‌ها)، انتشارات دانشگاه اصفهان.
11. زارعی‌متین، حسین، جندقی، رضا و بشری معینی (1382)، «بررسی و مقایسۀ میزان یادگیری سازمانی مدارس دولتی و غیرانتفاعی شهر قم»، نشریه مدیریت فرهنگ سازمانی، ش 1.
12. ستوده، هدایت‌الله (1378)، آسیب‌شناسی اجتماعی)جامعه‌شناسی انحرافات)، تهران: انتشارات آوای نور.
13. شارون، جونل (1382)، ده پرسش از دیدگاه جامعه‌شناسی، ترجمه: منوچهر صبوری، تهران: نشر نی.
14. صیف، محمدحسن و میترا یادگار (1393)، تعیین فرسودگی شغلی زنان شاغل با تأکید بر نقش متغیر‌های سازمانی و روان‌شناختی (مورد مطالعه: دانشگاه فنی حرفه‌ای و دانشگاه آزاداسلامی شیراز)، مجله زن در توسعه و سیاست، ش 47.
15. عامری‌فر، فرشاد و جعفر جهانی (1391)، «رابطۀ فرهنگ‌سازمانی با اثربخشی مدرسه از دیدگاه مدیران و دبیران مدارس متوسطۀ شهر شیراز»، فصلنامۀ علمی - پژوهشی رهیافتی نو در مدیریّت آموزشی، ش 15.
16. عبودی، حمید، لطفی‌زنگنه، مصدق و فرشته کاظمیان (1393)، «رابطۀ فرهنگ‌سازمانی با توانمندسازی کارکنان»، فصلنامۀ علمی - پژوهشی مدیریّت منابع انسانی دانشگاه جامع امام حسین(ع)، ش 21.
17. علمی، محمود و ابوالفضل هاشم‌زاده (1388)، «بررسی رابطه بین کیفیت زندگی کاری و از خودبیگانگی اجتماعی در بین دبیران دبیرستان‌های شهر تبریز»، فصلنامه مطالعات جامعه‌شناختی، ش4.
18. علوی، سیّدبابک (1380)، «ارزش‌های فرهنگی و جهت‌گیری‌های کارکنان»، مجلۀ تدبیر، ش118.
19. قنبری، علی ا... (1377)، بررسی تأثیر فرهنگ‌سازمانی بر نوآوری مدیران شرکت راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران، پایان‌نامۀ کارشناسی‌ارشد، دانشکدۀ مدیریّت دانشگاه تهران.
20. کوزر، لوئیس (1382)، زندگی و اندیشۀ بزرگان جامعه‌شناسی، ترجمه: محسن ثلاثی، تهران: انتشارات علمی.
21. کوزر، لوئیس و برنارد روزنبرگ (1387)، نظریه‌های بنیادی جامعه‌شناسی، ترجمه: ادارۀ فرهنگ و ارشاد اسلامی، تهران: نشر نی.
22. محسنی‌تبریزی، علیرضا (1370)، «بیگانگی، مفهوم‌پردازی و گروه‌بندی تئوری‌ها در حوزۀ جامعه‌شناسی و روان‌شناسی»، نشریۀ علمی- پژوهشی نامۀ علوم اجتماعی، ش 2 (5).
23. ـــــــــــــــــــــــ (1389)، وندالیسم، تهران: انتشارات آن.
24. مصطفوی‌راد، فرشته؛ بهرنگی، محمّدرضا؛ عسگریان، مصطفی و فرزاد ولی‌زاده (1389)، «بررسی رابطۀ فرهنگ‌سازمانی، کیفیّت زندگی کاری، تعهد سازمانی با بیگانگی از کار مدیران مدرسه‌های متوسطۀ نظری شهر شیراز»، مجلۀ علمی- پژوهشی علوم تربیتی دانشگاه شهید چمران اهواز، دورۀ 17، ش 1.
25. مصطفوی‌راد، فرشته؛ تابع بردبار، فریبا و صدیقه زاهدی (1390)، «پیش‌بینی سلامت روان با بررسی متغیّرهای عدالت سازمانی و کیفیت زندگی کاری»، مجلۀ علمی- پژوهشی تازه‌های روان‌شناسی صنعتی سازمانی، ش 8.
26. موریس، استیو و ویلکاکس گراهام (1379)، فن توانمندسازی موفق در یک هفته، ترجمه: بدری نیک فطت، همایون صمدی، گروه کارشناسان ایران، تهران: انتشارات رقعی (شومیز).
27. وبر، ماکس (1374)، اقتصاد و جامعه، ترجمه: جمعی از مترجمان، تهران: انتشارات مولی.
28. وحیدا، فریدون؛ انصاری، محمّداسماعیل؛ حقیقتیان، منصور و مهناز بزمی (1393)، «ارزیابی جامعه‌شناختی بیگانگی شغلی و تأثیرات آن بر فرهنگ سازمانی در سازمان‌‌های آموزشی (مورد مطالعه: کارکنان ادارات آموزش و پرورش مشهد)»، مجلۀ علمی- پژوهشی جامعه‌شناسی کاربردی، ش 54.
29. Alharbi. M& Alyahya. M saed (2013), “Impact of organizational culture on employee performance”, international review of management and Business research, Vol: 2, I: 10.
30. Daft, Richard, L. (1995), Organization Theory and Design, New York: West publishing company.
31. Dwive, J. (1955), How We Think Dewey Boston, Raytheon Education Company.
32. Greenberg, J and Robert A. B, (1993), Behavior in organization, U.S.A.
33. Hascher, T & G. Hagenouer, (2010), “Alienation from school, International Journal of Educational research”, Vol: 49.
34. Hrap, J. (1992), Productivity management, cosset edition Wiltshire.
35. Horton. J (1964), “The dehumanization of Anomie and alienation: A problem in the ideology of sociology”, British Journal of sociology, Vol15.
36. Marcuse, Hill (1964), one dimentional man, boston: Boston press.
37. Maslash, C& Leiter, M (1997), The truth a bout burnout, how organizations cause personal stress and what to do about it? Sanfransisco, Jossey – Bass.
38. Robbins, S. (1991), “Organizational Culture”; (5 Th. Ed), Prentice Hall, p.346.
39. Runcie, J. F, (1988), “Devaint behavior, Acheving a utonomy in synder (EDS) in side organization”, understanding the human dimension. London, new bary park, pp 129- 140.
40. Seeman, M. (1959), “On the meaning of Alienation”, American sociological Review (ASR), Vol: 24.
41. Shantz, A & Alfes, & Truss. C (2012), Alienation from work: Marxist ideology and twenty – first- century practice, The international Journal of human resource management. Vol: 25, I: 18, pp: 2529- 2550.