An Introduction to the Formulation of ‘the Place of Mosques in the Policies of the Islamic Republic of Iran’ On the Basis of the Functional Developments of Mosques throughout the History

Document Type : The Quarterly Jornal

Authors

Abstract

 
Mosques, as the most original cultural institution originated from the religious thought, has many capacities to play roles in the cultural life of an Islamic society. Like any other phenomena, mosques can best play their roles in different social relations just in case there is a correct policy-making and management. One of the important dimensions of policy-making and management of mosques are the functional dimensions of this holy institution. By examining religious and historical sources, the paper has identified ten functions for mosques in an Islamic society, and development of these functions has been examined in the following four periods: (1) the period of early Islam: the flourishing of the mosques; (2) the period of victories and the beginning of Muslims’ relations with other cultures: the deviance of mosques from their religious positions; (3) the period of the political movements of the Islamic people: the return to non-individualistic functions; Finally, the way in which these functions have been addressed after the Islamic Revolution to the present has been analyzed and reconsidered in order for us to be able to think about the policy of the promotion of the place of mosques in the Islamic Republic of Iran.

Keywords

References

  1. کتاب‌نامه

    1. قرآن کریم
    2. ابراهیم ‌حسن، حسن (1369)، تاریخ الاسلام، ج1، بیروت: دارالجبل.
    3. ابن‌ابى‌الحدید معتزلى، عبدالحمید، (1361) شرح نهج البلاغه، ج١١، قم: کتابخانه آیت الله مرعشى.
    4. احمدى، على‌ محمد، (1383) چکیده مقالات همایش توسعه محله‌ای: «نقش مسجد در اقتصاد محله»، تهران: مرکز مطالعات و تحقیقات امور اجتماعی و فرهنگی شهرداری تهران.
    5. آریمیان سردشتى، نادر، (١٣٧٨) تاریخ کتابخانه‌هاى مساجد ایران، تهران: کتابخانۀ موزه و مرکز اسناد مجلس شوراى اسلامى،
    6. باقی، عماد الدین و همکاران، (1381) پرستش‌گاه در عهد سنت و تجدد، مجموعه مقالات، تهران: نشر سرایی.
    7. بلعمى، (1380) تاریخ‌نامه طبرى، تصحیح: محمد روشن، تهران: سروش.
    8. بوازار، مارسل، (1361) اسلام در جهان امروز، ترجمۀ دکتر على مؤیدى، تهران: دفتر نشر فرهنگ اسلامى.
    9. بی‌آزار شیرازی، عبدالکریم، (1372) «بعد سیاسی مسجد از نظر قرآن»، نشریۀ مسجد، شماره 7.

    10. تویسرکانى راورى؛ فاطمه، (1390) عوامل و موانع جذب مردم به ویژه نوجوان و جوانان به مساجد، پایگاه اطلاع‌رسانی مرکز رسیدگی به امور مساجد.

    11. جوان‌آراسته، حسین، (1386) کارکرد مسجد در حکومت نبوی، مجله حکومت اسلامی، شمارۀ 43.

    12. حجتی، محمدباقر، (1374) «مسجد، مکانی به قدمت تاریخ انسان»، نشریۀ مسجد، شمارۀ 21.

    13. حر العاملی، محمد بن الحسن، (1403ه‍.ق) وسایل ‌الشیعه، با تصحیح و پاورقی: عبدالرحیم ربانی شیرازی، تهران: انتشارات اسلامیه، چاپ ششم.

    14. حسینی ‌بوشهری، سیدهاشم، (1379) کارکردهای مساجد در گذشته و حال، نشریۀ مبلغان، شمارۀ 12.

    15. حسینى، سید حمید، (1386) آثار، برکات و کارکردهاى فردى و اجتماعى مسجد: مجموعه مقالات پنجمین کنگرۀ بین‌المللی مساجد، (فروغ مسجد5) قم: نشر ثقلین نشر ثقلین.

    16. دفتر ادبیات انقلاب اسلامی، (1378) روزشمار انقلاب اسلامی، ج6: روزها و رویداد‌ها، تهران: انتشارات سورۀ مهر، چاپ اول.

    17. رستگار، مرتضی، (1385) قضاوت در مسجد، مجموعه مقالات چهارمین کنگرۀ بین‌المللی مساجد، (فروغ مسجد4) قم: نشر ثقلین.

    18. سامی، علی، (1352) سیر دانش و فرهنگ ایران در ادوار مختلفه بعد از اسلام (مساجد بزرگ نخستین مراکز و مجامع درسی در سده‌های نخستین اسلام) مجله هنر و مردم، شمارۀ 126.

    19. سباعى، محمدمکى، (١٣٧٣) تاریخ کتابخانه‌هاى مساجد، ترجمۀ محمد عباس‌پور، محمدجواد مهدوى، مشهد: بنیادپژوهش‌هاى اسلامى.

    20. شلبى، احمد، (١٣۶١) تاریخ آموزش در اسلام، ترجمۀ محمد حسین ساآت، تهران: دفتر نشر فرهنگ اسلامى.

    21. عابدی‌جعفری، حسن و همکاران، (1384) «طراحی مدل مطلوب کارکرد و مدیریت مساجد به عنوان یک سازمان داوطلبانۀ مذهبی»، مجلۀ مصباح، شماره60 .

    22. عباسى نیا، سعید، (1380) کتاب‌شناسى مسجد، ج١، تهران: ستاد عالى هماهنگى و نظارت بر کانون‌هاى فرهنگى- هنرى مساجد.

    23. عریان، مرضیه، (1374) «تاریخچۀ مسجد»، نشریۀ مسجد، شمارۀ 24.

    24. غنیمه، عبدالرحیم، (1372) دانشگاه‌هاى بزرگ اسلامى، ترجمۀ نوراللّه آسایى، تهران: دانشگاه تهران.

    25. قلی‌پور، رحمت الله، (1387) تصمیم‌گیری سازمانی و خط‌مشی‌گذاری عمومی، تهران: انتشارات سمت، چاپ اول.

    26. مبلغی، احمد، (1376) «فقه مسجد»، مجلۀ فرهنگ کوثر، شماره 10.

    27. مجلسى، محمدباقر، (1362) بحارالانوار، تهران، دارالکتب الاسلامیة.

    28. محمد بن سعد، (1363) الطبقات الکبرى، ج1، بیروت: داربیروت.

    29. مرکز رسیدگی به امور مساجد، (1370) جایگاه و رسالت مسجد، نشریۀ مسجد، شمارۀ 3.

    30. مصباح یزدی، محمدتقی، (1371(الف)) «مسجد یا زمینۀ تکامل (بخش نخست)»، نشریۀ مسجد، شمارۀ 4.

    31. مصباح یزدی، محمدتقی، (1371(ب)) «مسجد یا زمینۀ تکامل (بخش دوم)»، نشریۀ مسجد، شمارۀ 5.

    32. معین، محمد، (1376) فرهنگ فارسى، ج ١، تهران: انتشارات امیرکبیر.

    33. المغازی، محمد بن عمر بن واقد، (1409 ه‍.ق) ج1، بیروت: مؤسسة الاعلمی للمطبوعات.

    34. منتظرالقائم، اصغر، (1373) تاریخ صدر اسلام، اصفهان: انتشارات دانشگاه اصفهان، چاپ اول.

    35. موظف رستمی، محمدعلی، (1381) آیین مسجد، تهران: نشر گویه، چاپ اول.

    36. نجفى، محمد حسن، (1392ه‍.ق) جواهر الکلام، ج 14، تهران: دارالکتب الاسلامیة.

    37. نقی‌زاده، حسین، (1386) «بررسی کارکردهای مسجد»، نشریۀ مبلغان، شمارۀ 96.

    38. نوبهار، رحیم، (1373) سیمای مسجد، ج1و2، قم: ناشر: مؤلف، چاپ دوم.

    39. نوبهار، رحیم، (1377) «نقش نظام اسلامی در مدیریت مساجد و میزان اختیارات واقف در ادارۀ امور مساجد»، فصلنامۀ «وقف میراث جاویدان»، شمارۀ 23و24.

    40. نوری همدانی، حسین، (1371) «نقش مساجد در اسلام»، نشریۀ مسجد، شمارۀ 4.

    41. ولی، طه، (1409 ه‍.ق) المساجد فی‌الاسلام، بیروت: دارالعلم للملایین.

    42. الویری، محسن، (1386) «مسجد ارتباطات و توسعۀ پایدار»، دوفصلنامۀ علمی-تخصصی نامۀ صادق، شمارۀ 31.

Journal of Islam and Social Studies
Volume 1, Issue 1 - Serial Number 1
October 2013
Pages 136-166

Files

History

  • Receive Date: 14 October 2015
  • Accept Date: 14 October 2015

Share

How to cite

Statistics