2024-03-29T15:11:36Z
https://jiss.isca.ac.ir/?_action=export&rf=summon&issue=4774
اسلام و مطالعات اجتماعی
2345-5586
2345-5586
1399
7
شماره 4(پیاپی 28)
تحلیل مبانی فرهنگ اجتماعی دفاعی- امنیتی در عصر غیبت در پرتو اندیشه مهدویت
حسین
الهی نژاد
جامعه مهدوی دارای شاخصههای متعالی نظیر ایمان فراگیر، دین فراگیر، رفاه فراگیر، آسایش فراگیر و همچنین امنیت، دفاع و مقاومت فراگیر میباشد. شاخصههای فوق به ویژه شاخصههای امنیت، دفاع و مقاومت که مورد تأسی و الگوی جامعه منتظِر یعنی جامعه ولی فقیه در عصر غیبت بوده، قوام و تداوم آنها وابسته به مبانی و اصولی نظیر عدالتمحوری، تعاملمحوری، وحدتمحوری و کاریزمامحوری رهبر، که هر کدام از این محورها به عنوان اصول و مبانی، بستر شاخصههای اجتماعی نظیر آسایش، آرامش، رفاه، مقاومت، امنیت و دفاع را فراهم میکنند. زیرا با عدالتگستری اعتماد عمومی مردم به نظام بیشتر میشود و با تعاملمحوری، حضور جدی مردم در صحنه افزایش مییابد. و با وحدتمحوری مشارکت عمومی و فراگیر مردم در جامعه جدیتر میشود و با نقش کاریزمایی رهبر، عشق و علاقه مردم به نظام و دولت مردان آن عمیقتر میشود. تحقیق پیش رو با محوریت سوال اصلی: «مبانی فرهنگ اجتماعی امنیتی و دفاعی جامعه عصر غیبت با ابتناء بر اندیشه مهدویت چگونه است؟» با متد نقلی همراه با استنادات روائی به تحلیل و تبیین موضوع خواهد پرداخت.
تحلیل مبانی فرهنگ اجتماعی دفاعی
امنیتی در عصر غیبت در پرتو اندیشه مهدویت
2020
03
20
7
31
https://jiss.isca.ac.ir/article_68812_485a453845afb037da826961106a3360.pdf
اسلام و مطالعات اجتماعی
2345-5586
2345-5586
1399
7
شماره 4(پیاپی 28)
تبیین چارچوب سیاستگذاری فرهنگی در اندیشه مهدویت
علی
هاشم زاده کوشک قاضی
رضا
ابروش
سیاستگذاری فرهنگی مجموعه اقداماتی نظاممند برای پیشرفت و توسعۀ فعالیتهای فرهنگی است. اهمیت این موضوع باعث شده تا جوامع مختلف مبتنی بر اندیشهها و مبانی فکری خود چارچوبی برای سیاستگذاری بهویژه سیاستگذاری فرهنگی ارائه کنند. در واقع اندیشهها تأثیر بسزایی بر سیاستگذاری فرهنگی دارند. در اندیشه مهدویت سیاستگذاری فرهنگی دارای چارچوب خاص خود است که برای تبیین و تحلیل آن میتوان از آموزههای مرتبط با اندیشه مهدویت بهره جست. مسئلهای که در این پژوهش به آن پرداخته میشود کشف و تبیین چارچوب سیاستگذاری فرهنگی مبتنی بر اندیشه مهدویت و هدف این پژوهش ارائه یک چارچوب مفهومی برای سیاستگذاری فرهنگی در جوامع مسلمان مبتنی بر اندیشههای مهدویت است. در همین راستا آموزههای مهدویت با روش تحلیل مضامین تحلیل شدهاند. پس از تحلیل مضامین آموزههای مهدویت، مضامین «گسترش و شیوع عدالت»، «گسترش امنیت جهانی»، «تکامل عقل و اندیشه» و «جهانیشدن فرهنگ اسلامی» بهعنوان «اهداف فرهنگی در اندیشه مهدویت» و مضامین «شبکهسازی»، «اجرا»، «نهادینهسازی ارزشها»، «مشارکت در امور» و «عزتمدارانه» بهعنوان مؤلفههای سیاستگذاری فرهنگی در اندیشه مهدویت شناسایی و تبیین شدند.
تبیین چارچوب سیاستگذاری فرهنگی در اندیشه مهدویت
2020
03
20
32
62
https://jiss.isca.ac.ir/article_68813_e12dedbe95477b962945375df21a0c41.pdf
اسلام و مطالعات اجتماعی
2345-5586
2345-5586
1399
7
شماره 4(پیاپی 28)
همپوشانی مولفههای هویتساز بر هویتبخشی دینی کنشگران اجتماعی اندونزی
سیدمیرصالح
حسینی جبلی
محمد
ستوده آرانی
سید محمد
خادمی
همپوشانی مولفههای هویتساز بر هویتبخشی دینی کنشگران اجتماعی اندونزی
مؤلفههای هویتساز
هویت دینی
کنشگران اجتماعی
اندونزی
2020
03
20
63
94
https://jiss.isca.ac.ir/article_68814_efee955e85ed798e3224a93938624723.pdf
اسلام و مطالعات اجتماعی
2345-5586
2345-5586
1399
7
شماره 4(پیاپی 28)
عناصر جامعهپذیری (روش، محتوا و عوامل) حجاب در نظام اجتماعی قرآن
فاض
حسامی
محمدیاسین
بصیرت
جامعهپذیری حجاب در جامعه اسلامی، به عنوان باور، ارزش و هنجار فرهنگی در نظام اجتماعی قرآن؛ نگاه جدید به پدیده حجاب است. در این مقاله که روش تحقیق آن کیفی، اسناد کتابخانهایی و تفسیر موضوعی میباشد، به عناصرجامعه پذیری حجاب پرداخته شده است. در روش جامعهپذیری حجاب، با بهرهگیری از روش الگوگیری از گروه مرجع، اهلبیت پیامبر9 به عنوان گروه مرجع، معرفی شده است؛ محور بحث در محتوای جامعهپذیری حجاب، فرهنگ قرآنی حجاب در باور، ارزش و هنجار، میباشد. به عوامل جامعهپذیری مانند، خانواده، گروه دوستان، آموزش و پرورش، و رسانههای جمعی اشاره شده و مواردی از آیات قرآن که به گونهای مستقیم و یا از عموم آیات با بحث حجاب مرتبط بوده استفاده و تحلیل شده اند؛ این آیات با استفاده از روش تفسیری و جامعهشناسی، توصیف و تحلیل شده اند؛ نتیجه این تحقیق اینکه، جامعهپذیری حجاب در تحلیل از نظام اجتماعی مبتنی برنظام توحیدی قرآن در عناصر جامعهپذیری (روش، محتوا و عوامل) آموزههای ویژهای دارد.
جامعهپذیری
نظام اجتماعی
قرآن
حجاب و فرهنگ
2020
03
20
95
118
https://jiss.isca.ac.ir/article_68815_887cb581d61f4d021cf4ce5df6a167e0.pdf
اسلام و مطالعات اجتماعی
2345-5586
2345-5586
1399
7
شماره 4(پیاپی 28)
راهبردهای تبلیغی در مواجهه با گونههای دینداری
سیدعبدالرسول
علم الهدی
محمد رضا
انواری
راهبردهای تبلیغی در مواجهه با گونههای دینداری
جامعهشناسی دین
گونههای دینداری
راهبردهای تبلیغی
نگرش به دین
2020
03
20
119
150
https://jiss.isca.ac.ir/article_68816_a302854168067b94f126f54f13bf80e6.pdf
اسلام و مطالعات اجتماعی
2345-5586
2345-5586
1399
7
شماره 4(پیاپی 28)
تطور جشنواره غدیر در دوره فاطمیان مصر
سید ناصر
موسوی
محمدعلی
چلونگر
شکوه السادات
اعرابی
فاطمیان (297-567ق) از همان سال ورود به مصر362ق به برگزاری آیینهای مختلف دینی و قومی توجه جدی داشتند. در این میان آیینهای شیعی بهویژه جشنواره غدیر و سوگواره عاشورا به جهت ارتباط وثیق با هویت دولت شیعی فاطمیان و مشروعیت مورد ادعای این دولت در مقابل عباسیان، اهمیت ویژه یافت. مطابق گزارشهای منابع، جشنواره عید غدیر همهساله در مصر فاطمی برگزار میشد. رقابت با تسنن رسمی عباسیان، تقویت هویت شیعی فاطمیان و مشروعیت دولت اسماعیلیان و نیز تلاش در جهت تغییر رفتار مصریان بهعنوان مقدمه تغییر ساختار ارزشی و اعتقادی ایشان، موجب اهمیتدادن به برپاداشت غدیریه و استمرار برپایی جشن غدیر گردید. این جشنواره همواره از جهت عظمت، ابهت وگستردگی در طول دو قرن مذکور یکسان نبود و بارها متناسب با سیاست فرهنگی دولت فاطمیان دچار تغییرات و تحولات قابل توجهی شد. اینکه این جشن چه تحولاتی به خود دید و هر مرحله چه ویژگیهایی داشت، اصلیترین سؤال این تحقیق است که با روش توصیفی تحلیلی و با رویکرد تاریخی بررسی خواهد شد. یافتههای این تحقیق نشان میدهد این مراسم در ابتدا ساده وگسترده بود؛ ولی پس از تثبیت دولت فاطمی در مصر تحولات عظیمی را از سرگذراند. چنانکه عمده محققان این جشن مهم و باشکوه را که در طول یک دهه برپا میشد و کارناوالهای شادی همراه با نمادهای شیعی را گزارش کردهاند. راه اندازی موکب عظیم امام - خلیفه فاطمی در این دوره ضمن شادیبخشی به جشن غدیر، در اشاعۀ فرهنگ شیعی بسیار مؤثر بود. به دلیل هزینهبربودن این موکب، در دوره پایانی دولت فاطمیان این جشن محدود به داخل قصر و به صورت ساده و یکروزه برگزار میشد.
غدیرخم
فاطمیان
مشروعیت
سیاست فرهنگی
جامعهپذیری
2020
03
20
151
178
https://jiss.isca.ac.ir/article_68817_ef8372fbc1fc8805a9fe9db76e2bd1be.pdf
اسلام و مطالعات اجتماعی
2345-5586
2345-5586
1399
7
شماره 4(پیاپی 28)
بررسی زمینههای اجتماعی نکوهش عقل، علم و فلسفه در در آثار عطار
مصطفی
سالاری
منصور
نیک پناه
روزگار عطار بنا به دلایل مختلف عصر خردستیزی و مبارزه با عقل و نتایج آن است. اصولاً موضوع تکیه بر خرد در امور در کلیة ایدان و فرق مورد تأکید قرار گرفته است؛ لیکن در زمان عطار تأکید بر امور نقلی و توسل به کلام جایگزین مستندات علمی شده بود که به تبع آن با کاهش آثار خردورزی و تنوع و تکثر آثار نقلی روبرو هستیم. اکنون در این پژوهش تلاش بر آن است که در ابتدا به این سؤال پاسخ گوییم که آیا گرایش به عقل کمرنگ شده است؟ ثانیاً علل و دلایل آن چست؟ ثالثاً بازتاب آن در آثار عطار به عنوان یکی از شاخصهای ادبی عصر مورد نظر چگونه بوده است؟ هدف این پژوهش پاسخ گفتن به سؤالات فوقالذکر و شفافیت فضای عصر مورد نظر از منظر این تحقیق است. روش انجام تحقیق در این مقاله از نوع توصیفی تحلیلی و به روش کتابخانهای است. نتایج پژوهش بیانگر آن است که اینگونه نکوهش علوم عقلی در آثار عطار متأثر از شرایط جامعهی روزگار اوست. از عوامل مؤثر در این امر میتوان به سیاست خلفای عباسی، سیاست سلاطین سلجوقی، جهتگیری نهاد وزارت تأسیس و رشد مدارس دینی، تسلط گروههای خردگریز مثل اشعریها و افول گروهها و جریانهای خردگرا و خردورز مثل معتزلیان را ذکر کرد
عقل
علم
فلسفه
عطار
زمینههای اجتماعی
2020
03
20
179
207
https://jiss.isca.ac.ir/article_68818_3e0e5f2b966c3b87845c18aab5c66028.pdf