قربانی‌شدن زنان در فضای مجازی از دیدگاه کاربران زن و تأثیر آن بر اعتقادات اسلامی و کیفیت زندگی کاربران

نوع مقاله : علمی ـ پژوهشی

نویسندگان

1 مدرس دانشگاه جامع علمی کاربردی استان قم

2 دانشجوی کارشناسی ارشد پژوهش هنر دانشگاه هنراسلامی تبریز

چکیده

به نظر می‌رسد با افزایش استفاده از فضای مجازی، ناهنجاری‌های جدیدی نیز شکل گرفته است. این مساله، می‌تواند ناشی از ناآگاهی افراد جامعه دربارۀ استفادۀ صحیح از این فضا، کمبود فضای مناسب برای بروز احساسات به‌صورت صحیح، نبود احترام متقابل در جامعه، وجود هنجارهای دست‌وپاگیر در دنیای واقعی، بسته‌بودن جامعۀ حقیقی و آزادی عملکرد در دنیای مجازی دانست. به‌دنبال این آسیب‌ها، احساس ترس از قربانی‌شدن برای بسیاری از کاربران و به خصوص زنان، پیش می‌آید که تاثیر مستقیمی بر احساسات و زندگی آنان خواهد داشت. در این پژوهش تلاش شده تا به نمودهای قربانی‌شدن زنان از دیدگاه زنان کاربر فضای مجازی پرداخته و تأثیر آن بر کیفیت زندگی و اعتقادات اسلامی آنان بررسی شود. بر این اساس، محققان پس از مصاحبه با 63 زن کاربر فضای مجازی، به این نتیجه دست یافتند که قربانی‌شدن در فضای مجازی از دیدگاه زنان کاربر احساسات گوناگونی مانند: کاهش اعتماد بین افراد، کاهش شعاع ارتباطات، افزایش تنش در خانواده، کاهش اعتماد به‌نفس افراد، افزایش ترس‌های مبهم در افراد و در برخی از نمونه‌های مورد مطالعه، بدبینی به افراد و به‌ویژه دین‌داران، بی‌اعتنایی به دین، کاهش توجه و التزام به اعمال دینی را در پی دارد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Victimization of Women in the Virtual Environment in the View of Female Users and Its Impact on Islamic Beliefs and Life Quality of the Users

نویسندگان [English]

  • Abolhassan Miri 1
  • Parisa Alikhani 2
1 Instructor,University of Applied Science and Technology
2 M.A. Student of Art Research,Tabriz Islamic Art University
چکیده [English]

It seems that with the increase in use of the virtual environment, new deviancies have also been formed. This issue can be due to ignorance of society's people about the right use of this environment, to the dearth of appropriate space for the correct manifestation of emotions, to the absence of mutual respect in the community, to existence of awkward norms in the actual world, to hindrance of the real society and to the freedom of action in the virtual environment. Following these damages, for many users, especially women, the fear sense of victimization arises, which will have direct effect on their emotions and on their lives. This research tries to address to the signs of victimization of women, in their views and investigate its impact on their quality of life and on their Islamic beliefs. Therefore, the researchers, after interviewing with 63 female users of the virtual environment, concluded that, in the view of feminine users, the victimization in the virtual environment carries various emotions. These emotions include, for example, the decrease of trust between people, the decline in the communication extent, the increase of tension in the family, the drop in self-confidence, the increase in the vague fears in persons and in some cases, the pessimism to other people, especially the religious ones, the indifference to the religion, the decrease of attention and commitment to the religious rituals.

کلیدواژه‌ها [English]

  • victimization
  • virtual environment
  • Islamic beliefs
  • quality of life
  • the Internet
  • women
  1. قرآن کریم.

    1. آقامحمدیان، حمیدرضا و بنفشه افهمی (1386)، «بررسی عوامل موثر بر گرایش به ماهواره و تاثیر آن بر باورها و رفتارهای دینی مردم شهر مشهد»، نشریه مطالعات تطبیقی و روان‌شناسی، سال دوم، ش 8.
    2. انوری، محمد (1382)، فرهنگ فشرده سخن، ج 2، تهران: انتشارات سخن، چاپ اول.
    3. باسخا و همکاران (1390)، «رتبه‌بندی شاخص کیفیت زندگی در استان‌های کشور»، فصلنامۀ رفاه اجتماعی، سال 10، ش 37.
    4. توجهی، عبدالعلی (1378)، «سیاست جنایی حمایت از بزه‌دیدگان»، مجله مجتمع آموزش عالی، قم: سال اول، ش 4.
    5. رضاپور، میثم، حمید سوری و سهیلا خداکریم (1392)، «روان‌سنجی نسخۀ فارسی مقیاس‌های ارتکاب زورگویی و قربانی‌شدن پرسش‌نامه زورگویی الوئوس در مدارس راهنمایی»، مجلۀ ارتقای ایمنی و پیشگیری از مصدومیت‌ها، دوره 1، ش 4.
    6. رمضان‌زاده، زهرا و محمد حسینی (1393)، «رابطۀ التزام عملی به اعتقادات اسلامی و کیفیت زندگی و رضایت از زندگی دانشجویان دختر مقطع کارشناسی دانشگاه پیام نور قم»، فصلنامه اسلام و مطالعات اجتماعی، سال دوم، ش 3.
    7. زندوانیان، احمد و همکاران (1392)، «آسیب‌های فضای مجازی بین دانش‌آموزان دختر»، در: مطالعات فرهنگ-ارتباطات، سال چهارم، ش 23.
    8. سبحانی‌نژاد، مهدی، سیاوش پورطهماسبی و آذر تاجور (1388)، «بررسی چالش‌ها و کارکردهای فرهنگی و اجتماعی تلفن‌همراه و راهکارهای اصلاح»، ماهنامه مهندسی و فرهنگی، دوره سوم، ش 31.
    9. سیاسی، علی‌اکبر (1372)، روان‌شناسی جمعیت، تهران: انتشارات سیمرغ.
    10. شاملو، سعید (1370)، آسیب‌شناسی روانی، تهران: انتشارات رشد.
    11. صادقی، سهیلا و همکاران (1392)، «درک و تصور زنان از قربانی‌شدن (مطالعۀ کیفی در شهر تهران)»، مطالعه و تحقیقات اجتماعی، دورۀ 2، ش 3.
    12. صفری، صادق و مسعود جوادی (1392)، «حمایت‌های بایسته از زنان به‌عنوان اقشار بالقوه آسیب‌پذیر (با تاکید بر ایران)»، دوفصلنامه مطالعات پلیس زن، سال ششم، ش 17.
    13. عاملی، سعیدرضا، مهدی رنجبر و شاهو صبار (1378)، مطالعات تلفن‌همراه: زندگی در حال حرکت، تهران: سمت.
    14. عاملی، سعیدرضا و حسین حسنی (1391)، «دوفضایی‌شدن آسیب‌ها و ناهنجاری‌های فضای مجازی: مطالعه تطبیقی سیاست‌گذاری‌های بین‌المللی»، فصلنامه تحقیقات فرهنگی، ش 1.
    15. فرهمند، مریم (1387)، «دختران و کاربرد اینترنت»، در: مطالعات راهبردی زنان، دوره یازدهم، ش 41.
    16. کجار، ترین (1381)، وب چیست؟، ترجمه: فرحناز حسینی سرابی، تهران: سروش.
    17. مازلو، آبراهام اچ (1367)، انگیزش و شخصیت، ترجمه: احمد رضوانی، چاپ اول، انتشارات آستان قدس رضوی.
    18. ملکی، امیر و همکاران (1389)، «زندگی شهری، ترس از قربانی‌شدن و کاهش سرمایۀ اجتماعی در کلان شهر تهران»، مجلۀ بررسی مسائل اجتماعی ایران، سال دوم، ش 5.
    19. نوذری، جمشید و یونس غلامی (1389)، «بررسی رابطۀ جهت‌گیری مذهبی و التزام عملی به اعتقادات اسلامی با سلامت روان دانشجویان»، دوفصلنامۀ تخصصی مقالات اسلام و روان‌شناسی، سال 4، ش 7.
      1. Chirita, V. Chirita, R. Stefanescu, C.; Ilinca, M.; Chele, G. (2007), “Pathological internet use among Romanian children and teenagers”, European Psychiatry: 22 (-): S 184.
      2. Cohen, L. E. and Felson, M. (1979), “Social change and crime rate trends: a routine activity approach”, American Sociological Review.
      3. Christmann, C. and Rogerson, M. (2004), “Crime, Fear of Crime and Quality of life Identifying and responding to problems”, Sheffield Hallam University.
      4. Dignan, J. (2005), “Understanding Victims and Restorative Justice”, Maidenhead: Open.
      5. Dissart, J. Deller, S. (2000), Quality of life in the planning literature. Journal of Planning Literature, Vol: 15, pp: 135-161.
      6. Ferrans, C. E. (1996), Development of a conceptual model of quality of life, Scholarly inquiry of nursing practicc, Vol: 10, pp: 293-304.
      7. Goodey, J. (2005), “Victims and Victimology”, policy and practice. Harlow: Pearson Education Ltd.
      8. Miovie, M. (2004), An Introduction to Spiritual Psychology: Overview of the Literature, East and West. Harvard Review of Psychiatry.
      9. Pal, A. K., Kumar, U. C. (2005), Quality of life concept for the evaluation of societal development of rural community in west Bangal, India. Rural Development. Vol: XV. Pp: 15-28.
      10. Stefanesco, C. Chirita, V. Chirita, R. Chele, G. (2007), “Network Identity, the Intenet Addiction and Romanian Teenagers”, Proceedings of the 4 th WSEAS/IASME International Conference on Engineering Education.
      11. Tselpni, A. Zarafonitou, C. (2008). Fear of Cream and Victimization, A Multivariate Multilevel Analysis of Competing Measurements, European Journal of Criminology, No: 5. Pp: 387-409.
      12. Wolfgang, M.E. (1958), “Patterns in Criminal Homicide”, Philadelphia: University of Pennsylvania Press.